Aonavyo mtu nafsini mwake Ndivyo alivyo!

 Mithali 23:7 a “Maana aonavyo nafsini mwake, ndivyo alivyo.”

Utangulizi:

Ni muhimu kufahamu, kwamba Biblia inaonyesha ya kuwa maisha yetu yanaweza kutabiriwa na kila tunachokifikiri au kukiwaza, yale tunayoruhusu yaingie katika mioyo yetu ndiyo yenye nafasi kubwa sana katika kuamua hatima na muelekeo wa maisha yetu, kwa msingi huo kile tunachokisema na kukitenda ni matokeo ya pili ya kile tunachokiwaza, hatuwezi kujificha kuwa sisi ni watu wa namna gani, kwani kusema kwetu na kutenda kwetu kutafunua hatimaye kuwa sisi tukoje, ndio maana ni vigumu sana kumsoma mtu anayenyamaza. Mtu halisi ni vile tunavyofikiri, Biblia inaonyesha udhahiri wa watoto wa Mungu na watoto wa ibilisi kutokana na utendaji waoa au usemaji wao.  1Yohana 3:10 “Katika hili watoto wa Mungu ni dhahiri, na watoto wa Ibilisi nao. Mtu ye yote asiyetenda haki hatokani na Mungu, wala yeye asiyempenda ndugu yake.”

Mkuu wa wajenzi Rev. Innocent Kamote wa pili Kutoka kushoto akiwa na waalimu wa Living Stone, Mwalimu Oscar, Kushoto, Nicolous Luchenja watatu kushoto na Jimmy Molel wanne kutoka kushoto wakiwa katika mazoezi ya Taekondoo. Aonavyo mtu nafsini mwake ndivyo alivyo!

Mithali 23:7a “ Maana aonavyo mtu ndivyo alivyo”

Proverbs 23:7a “For as he thinketh in his heart, so he is”

Kwa msingi huo vile tunavyofikiri ndivyo, uhalisia wa utu wetu

I.                    Wewe ni matokeo ya kile unachokifikiri na kwa sababu hiyo ni muhimu kufikiri pia kuhusu nini unakiwaza na kama kina kibali mbele za Mungu Zaburi 19:13-14 Biblia inasema “Umzuie mtumishi wako asitende mambo ya kiburi, Yasinitawale mimi. Ndipo nitakapokuwa kamili, Nami nitakuwa safi, sina kosa lililo kubwa. Maneno ya kinywa changu, Na mawazo ya moyo wangu, Yapate kibali mbele zako, Ee Bwana, Mwamba wangu, na mwokozi wangu”. Kwanini mwandishi wa Zaburi anataka mawazo ya moyo wake yapate kibali mbele za Mungu? Maana yake ni kama anamuomba Mungu amsaidie kuwaza sawasawa, hii ni Muhimu sana vile tunavyowaza ndivyo tunavyoweza kusema na kutenda, kama tutawaza sawasawa tutakuwa tumejizuia, kutenda, kutawaliwa, kusema na kijiepusha na makosa makubwa na uovu.

Yale tunayoyafikiri yana vyanzo, Mtu ili aweze kuwa kama alivyo ni lazima kuweko maswala kadhaa ynayochangia katika kumjenga moja ikiwa ni wakati wa kuzaliwa kwetu, lakinimengine ni vile tunavyopokea kutoka ulimwenguni kutokana na mazingira na milango yetu mitano ya fahamu kwa msingihuo ni muhimu kwetu kujilinda na vyanzo vinavyoingiza taarifa katika nafsi zetu na akili zetu mfano :-

a.       Yale tunayoyasoma?- Tunayoyasoma yanaingia katika akili zetu na kwa hivyo yana mchango mkubwa sana katika kuyajenga maisha yetu na ndio maana biblia inasema tujae nenola Mungu mioyoni mwetu Wakolosai 3:16-17 “Neno la Kristo na likae kwa wingi ndani yenu katika hekima yote, mkifundishana na kuonyana kwa zaburi, na nyimbo, na tenzi za rohoni; huku mkimwimbia Mungu kwa neema mioyoni mwenu. Na kila mfanyalo, kwa neno au kwa tendo, fanyeni yote katika jina la Bwana Yesu, mkimshukuru Mungu Baba kwa yeye.” 2Timotheo 3:14-17 “14. Bali wewe ukae katika mambo yale uliyofundishwa na kuhakikishwa, kwa maana unajua ni akina nani ambao ulijifunza kwao; na ya kuwa tangu utoto umeyajua maandiko matakatifu, ambayo yaweza kukuhekimisha hata upate wokovu kwa imani iliyo katika Kristo Yesu. Kila andiko, lenye pumzi ya Mungu, lafaa kwa mafundisho, na kwa kuwaonya watu makosa yao, na kwa kuwaongoza, na kwa kuwaadibisha katika haki; ili mtu wa Mungu awe kamili, amekamilishwa apate kutenda kila tendo jema.” Maandiko matakatifu yanaweza kutuhekimisha na kutuongoza katika haki, kwa msingi huo yale tunayoyasoma yanaweza kuathiri maisha yetu na hivyo ni muhimu kwa mtu mwema kuhakikisha anaingiza mambo yaliyo mema katika moyo waake “Ubongo”

b.      Yale tunayoyaangalia Ayubu 31:1 “Nilifanya agano na macho yangu; Basi nawezaje kumwangalia msichana?” Ayubu aliweka agano na macho yake kuwa hataangalia mwanamke kwa tamaa yaani kumwangalia kwa nia mbaya, kumbe kuangalia kunaweza kuathiri mitazamo yetu na mfumo wa maisha yetu ni muhimu kwetu pia kujilinda katika yale tunayoyaangalia.

i.                     Kuyaangalia kupitia Internet,jihanadhari angalia vitu vyema

ii.                   Kuyaangalia kupitia Movies, TV, na kadhalika watoto wetu wengi siku hizi wanangalia sana ngumi na uharibifu wa kwenye sinema na hivyo vijana wengi sana wa leo wamekuwa ni waharibifu wakubwa wa vitu na vifaa majumbani na mashuleni

c.       Yale tunayoyatafakari Wafilipi 4:8.” Hatimaye, ndugu zangu, mambo yo yote yaliyo ya kweli, yo yote yaliyo ya staha, yo yote yaliyo ya haki, yo yote yaliyo safi, yo yote yenye kupendeza, yo yote yenye sifa njema; ukiwapo wema wo wote, ikiwapo sifa nzuri yo yote, yatafakarini hayo.” Kuna maswala ya kutafakari ambayo biblia inayapendekeza hapa kwenye kutafakari ndipo panapoweza kutusaidia kujenga misimamo yetu iliyo thabiti, ni muhimu kwa kila mmoja kujipima kuwa anatafakari nini.

d.      Yale tunayoyasikia, ukisikia taarifa zisizo sahihi hutakuwa sahihi na ukisikia taarifa sahihi unakuwa sahihi. Hakikisha kuwa unasikiliza mambo ya msingi, Biblia ya Kiswahili inasema Mazungumzo mabaya huaribu tabia njema, kwa maana ya kuwa tunapozungumza pia tunasikia, Biblia ya kiingereza inasema “Bad Company corrupt Good Character”  sawa na kusema marafiki wabaya huaribu tabia njema kwa msingi huo ni muhimu kwetu kuangalia wale wanaotuzunguka kwa vile wanahusika kwa kiwango kikubwa katika kuyajenga maisha yetu

II.                  Mioyo yetu ndio chemichemi ya tabia zetu.

a.       Mti hutambulikana kwa matunda yake Luka 6:43-45 “Kwa maana hakuna mti mzuri uzaao matunda mabaya, wala mti mbaya uzaao matunda mazuri; kwa kuwa kila mti hutambulikana kwa matunda yake; maana, katika miiba hawachumi tini, wala katika michongoma hawachumi zabibu. Mtu mwema katika hazina njema ya moyo wake hutoa yaliyo mema, na mtu mwovu katika hazina mbovu ya moyo wake hutoa yaliyo maovu; kwa kuwa mtu, kinywa chake hunena yale yaujazayo moyo wake”. Unaona kile Yesu anakizungumza hapa ni kama anasema aonavyo mtu nafsini mwake ndivyo alivyo! Kumbe kusema kwetu na kutenda kwetu ni matokeo ya asili yetu ya moyoni, tunza saba moyo wako! Kuna athari kubwa sana katika kuwaza kwetu au katika yale tunayoyajaza mioyoni mwetu kwani hatima yeke ni kuyazalia matunda. Kipengele kifuatacho kinasaidia kutujulisha namna tutakavyokua endapo tutaielekeza mioyo yetu katika maswala mhaya:-    

III.                Maisha yako yanafafanuliwa na moyo wako na fikira zako:-

1.       Kama unajifikiri mwenyewe sana utakuwa mbinafsi sana 2Timotheo 3:1-2 “Lakini ufahamu neno hili, ya kuwa siku za mwisho kutakuwako nyakati za hatari. Maana watu watakuwa wenye kujipenda wenyewe, wenye kupenda fedha, wenye kujisifu, wenye kiburi, wenye kutukana, wasiotii wazazi wao, wasio na shukrani, wasio safi,”    

2.       Kama utafikiri sana kuhusu wengine utakuwa mkarimu, na mwenye kujali Warumi12:10-13. “Kwa pendo la udugu, mpendane ninyi kwa ninyi; kwa heshima mkiwatanguliza wenzenu; kwa bidii, si walegevu; mkiwa na juhudi katika roho zenu; mkimtumikia Bwana; kwa tumaini, mkifurahi; katika dhiki, mkisubiri; katika kusali, mkidumu; kwa mahitaji ya watakatifu, mkifuata ukarimu; katika kukaribisha wageni mkijitahidi.”, Waefeso 4:32

3.       Kama unafikiri sana kuhusu fedha utakuwa mtu mwenye tamaa 1Timotheo 6:9-10 “. Lakini hao watakao kuwa na mali huanguka katika majaribu na tanzi, na tamaa nyingi zisizo na maana, zenye kudhuru, ziwatosazo wanadamu katika upotevu na uharibifu. Maana shina moja la mabaya ya kila namna ni kupenda fedha; ambayo wengine hali wakiitamani hiyo wamefarakana na Imani, na kujichoma kwa maumivu mengi.”               

4.       Kama utakuwa mwenye kushukuru sana utakuwa mtu mwenye kuridhika 1Timotheo 6:6-8 “6. Walakini utauwa pamoja na kuridhika ni faida kubwa.  Kwa maana hatukuja na kitu duniani, tena hatuwezi kutoka na kitu; ila tukiwa na chakula na nguo tutaridhika na vitu hivyo.”

5.       Kama utafikiri sana kuhusu ngono utakuwa  mwenye tamaa au kahaba Mathayo 5: 27-28 “Mmesikia kwamba imenenwa, Usizini; lakini mimi nawaambia, Kila mtu atazamaye mwanamke kwa kumtamani, amekwisha kuzini naye moyoni mwake.”

6.       Kama tutafikiri sana kuhusu uadilifu tutakuwa wenye moyo safi  1Wakoritho 6:18, Mathayo 5:8 “Heri wenye moyo safi; Maana hao watamwona Mungu.”

7.       Kama utafikiri sana kuhusu kutenda hila utakuwa muongo mkubwa Wakolosai 3:9-10 “Msiambiane uongo, kwa kuwa mmevua kabisa utu wa kale, pamoja na matendo yake; mkivaa utu mpya, unaofanywa upya upate ufahamu sawasawa na mfano wake yeye aliyeuumba.”

8.       Kama utakuwa mwenye kufikiri kuhusu ukweli utakuwa mtu muaminifu Waefeso 4:25 “Basi uvueni uongo, mkaseme kweli kila mtu na jirani yake; kwa maana tu viungo, kila mmoja kiungo cha wenzake.”

9.       Kama utakuwa mwenye kutaka sifa kutoka kwa watu utakuwa mnafiki Mathayo 6:5,23:12  Mathayo 6:5 “Tena msalipo, msiwe kama wanafiki; kwa maana wao wapenda kusali hali wamesimama katika masinagogi na katika pembe za njia, ili waonekane na watu. Amin, nawaambia, Wamekwisha kupata thawabu yao.”

10.   Kama utakuwa mwenye kufikiri sana kuhusu kumuinua Mungu, utakuwa mtumishi wake mkubwa sana 1Petro 2:1-3. “Basi, wekeni mbali uovu wote na hila yote, na unafiki na husuda na masingizio yote. Kama watoto wachanga waliozaliwa sasa yatamanini maziwa ya akili yasiyoghoshiwa, ili kwa hayo mpate kuukulia wokovu;  ikiwa mmeonja ya kwamba Bwana ni mwenye fadhili.”

  

Hitimisho.

Wewe ni mtu wa namna gani, na je Mungu anaona nini kwako? Matendo 1:24, Waebrania 4:13

Ni lazima uamue kuwa mtu wa aina gani kwa kuhakikisha kuwa unawaza vema wakati wote

Kila unachokitafakari na jinis unavyojiona ndani ndivyo unavyoamua maisha yako yawe Mungu alichukizwa na wana wa Israel ambao walijiona nafsi zao kama panzi walipojilinganisha na wakanaani na kusahau ukuu wa Mungu na hivyo Mungu alichukizwa nao Mafanikio yetu na maisha yetu ya kiroho na kimwili yanategemeana sana na namna tunavyojiona ndani na namna tunavyojiona ndani inategemeana sana na yake  tunayoyaingiza katika mioyo yetu, ukijiona duni wewe ni duni, ukijiona shujaa wewe ni shujaa, ukijiona huwezi wewe hutaweza, ukijiona mbaya wewe ni mbaya, ukijiona mwema wewe utakuwa mwema,ukijichukia hakuna mtu atakayekupenda, ukijipenda utapendwa, ukiwa na amani, utazalisha amani ukiwa na uchungu utazalisha uchungu, Aonavyo mtu nafsini mwake ndivyo alivyo

Na Mkuu wa wajenzi mwenye Hekima!

Rev. Innocent Kamote.