Bwana, ni nani atakayekaa Katika hema yako?

Zaburi 15:1-5 “Bwana, ni nani atakayekaa Katika hema yako? Ni nani atakayefanya maskani yake Katika kilima chako kitakatifu? Ni mtu aendaye kwa ukamilifu, Na kutenda haki. Asemaye kweli kwa moyo wake, Asiyesingizia kwa ulimi wake. Wala hakumtenda mwenziwe mabaya, Wala hakumsengenya jirani yake. Machoni pake mtu asiyefaa hudharauliwa, Bali huwaheshimu wamchao Bwana Ingawa ameapa kwa hasara yake, Hayabadili maneno yake. Hakutoa fedha yake apate kula riba, Hakutwaa rushwa amwangamize asiye na hatia. Mtu atendaye mambo hayo Hataondoshwa milele.”

 

Utangulizi:

Mojawapo ya siri muhimu ya mafanikio yetu na ustawi wetu wa kiroho na kimwili ni pamoja na kuwepo katika uwepo wa Mungu, uwepo wa Mungu katika maisha ya mwanadamu unaunganishwa na uhai wake, adhabu kubwa na mbaya kuliko zote anazoweza kuwa nayo mwanadamu ni kufukuzwa katika uwepo wa Mungu au Mungu kuondoa uwepo wake katika maisha yetu, Mungu akiondoa uwepo wake katika maisha yetu yeyote yule atakayetuona atatuua, Kaini alielewa ubaya wa kuondoka au kuondolewa katika uwepo wa Mungu (Kusitirika mbali na Uso wake).

Mwanzo 4:11-14 “Basi sasa, umelaaniwa wewe katika ardhi, iliyofumbua kinywa chake ipokee damu ya ndugu yako kwa mkono wako; utakapoilima ardhi haitakupa mazao yake; utakuwa mtoro na mtu asiye na kikao duniani. Kaini akamwambia BWANA, Adhabu yangu imenikulia kubwa, haichukuliki. Tazama, umenifukuza leo katika uso wa ardhi, nitasitirika mbali na uso wako, nami nitakuwa mtoro na mtu asiye na kikao duniani; hata itakuwa kila anionaye ataniua.”

Kuwa mbali na Uso wa Mungu kungeweza kusababisha kifo wakati wowote cha kiroho na kimwili pia, sio hivyo tu mambo yetu kuharibika, Na kutembea na kuwa katika uwepo wa Mungu kungeweza kusababisha mafanikio na ustawi katika maisha ya kila mwanadamu, na ndio maana kutengwa na Mungu ni kifo, ni adhabu mbaya na ya juu kabisa katika mamlaka ya uungu, tunawezaje kutoboa katika maisha haya, huduma, familia, uchumi na kila kitu bila uwepo wa Mungu?, Na ndio maana mwandishi wa zaburi anatupa kanuni kadhaa zitakazotusaidia kuendelea kukaa katika uwepo wa Mungu kwa kujibu swali hilo Bwana ni nani atakayekaa katika hema yako? Kwa msingi huo basi leo tutachukua muda kujifunza namna na jinsi tunavyoweza kukaa katika uwepo wa Mungu katika maisha yetu, na tutajifunza somo hili Bwana ni nani atakayekaa katika hema yako kwa kuzingatia vipengele vitatu vifuatavyo:-

·         Maana ya kukaa katika Hema ya Bwana

·         Bwana ni nani atakayekaa katika hema yako?

·         Faida za kukaa katika Hema ya Bwana.

Maana ya kukaa katika Hema ya Bwana.

Nyakati za agano la kale Mungu alipotaka kukutana au kuzungumza na kujifunua kwa watu wake alitoa maelekezo maalumu kwa Musa namna na jinsi ya kutengeneza nyumba maalumu yaani Hema ambayo ilitengenezwa kwa maelekezo ya Mungu kwa kusudi la kukutana na watu wake, au kwa kusudi la kuwa pamoja nao, Hema hii ilijulikana kama Hema ya kukutania, yaani mahali ambapo Mungu alikutana na watu wake kwa sababu zozote zile za kimwili na kiroho, kwa sababu hiyo awaye yote alipokuwa na changamoto yoyote na akawa anataka kusikia kutoka kwa Bwana alimjilia Musa na kuhani mkuu  Haruni ambaye angeingia katika hema hiyo na kupata maekezo kutoka kwa Bwana

Hesabu 12:4-5 “Bwana akanena ghafula na Musa, na Haruni na Miriamu, na kuwaambia, Tokeni nje ninyi watatu, mwende hemani mwa kukutania. Basi hao watatu wakatoka nje.Bwana akashuka katika nguzo ya wingu akasimama pale mlangoni pa Hema, akawaita Haruni na Miriamu, nao wakatoka nje wote wawili.”            

Kwa hiyo kimsingi hema ya Bwana ilikuwa ni mahali Muhimu pa kukutanisha uwepo wa Mungu na wanadamu hususani Israel kwa wakati ule walipokuwa safarini jangwani, na ni katika uwepo wa Mungu majibu ya changamoto zozote za kibinadamu yangeweza kutatuliwa, kwa ufupi hema ya bwana ilikuwa inawakilisha UWEPO WA MUNGU, na kwa bahati nzuri sasa uwepo huu wa Mungu katika nyakati za agano jipya unakaa ndani yetu. Kwa hiyo tunapodumisha uhusiano wetu na Mungu pia tunadumisha uwepo wake kwetu

Neno uwepo wa Mungu, katika kiingereza Gods’ Presence katika lugha ya kiebrania linatumika neno “Pānīm” ambalo maana yake ni USO yaani uwepo wa Mungu pia ulitambulika kama uso wa Mungu

Kutoka 33:14-16 “Akasema, Uso wangu utakwenda pamoja nawe, nami nitakupa raha. Naye akamwambia, Uso wako usipokwenda pamoja nami, usituchukue kutoka hapa. Kwa maana itajulikanaje kuwa nimepata neema mbele zako, mimi na watu wako? Siyo kwa sababu unakwenda pamoja nasi, hata mimi na watu wako tutengwe na watu wote walio juu ya uso wa nchi?”

Unaona? Kwa hiyo nyakati za agano la kale watu waliotutangulia walikuwa na ufahamu wa kutosha kuwa bila uso wa Mungu, bila uwepo wa Mungu hawawezi kufanikiwa na wala hawawezi kupata neema, lakini sio hivyo tu uwepo wa Mungu ungeweza kuwatofautisha watu wa Mungu na watu wengine wote wakaao juu ya uso wa nchi.

Uwepo wa Mungu au uso wa Mungu pia ulikuwa unamwakilisha Roho Mtakatifu ambaye katika agano la kale vilevile alijulikana kama Malaika wa uso wake. (The Angel of his Presence).

Isaya 63:9-10 “Katika mateso yao yote yeye aliteswa, na malaika wa uso wake akawaokoa; kwa mapenzi yake, na huruma zake, aliwakomboa mwenyewe; akawainua, akawachukua siku zote za kale. Lakini wakaasi, wakamhuzunisha Roho yake Mtakatifu; kwa hiyo akawageukia, akawa adui, akapigana nao.”

Unaweza kuona; Kwa hiyo swali kama hili la mwandishi wa zaburi Bwana ni nani atakayekaa katika hema yako? Ni sawa na kuuliza ni nani atakayetembea na uwepo wa Mungu, ni nani atakayekaa mbele za uso wako, ni nani atakuwa na Roho wako Mtakatifu, kwa hiyo ni zaburi Muhimu inayotuonyesha na kutukumbusha namna ya kukaa katika uwepo wa Mungu na kuhakikisha kuwa katika maisha yetu Bwana hatuondolei Roho wake Mtakatifu ambaye kimsingi tukitengwa naye kila kitu kitakuwa kimefikia mwisho na mafanikio yetu ya kiroho na hata kimwili yanaweza kuwa matatani, kwa hiyo kutengwa na Uso wa Mungu ilikuwa pia ina maana ya kuondoka kwa Roho Mtakatifu katika maisha yetu Bwana ampe neema kila mmoja wetu kuendelea kukaa katika uwepo wa Mungu siku zote za maisha yetu Katika jina la Yesu Kristo Amen

Zaburi 51:10-12 “Ee Mungu, uniumbie moyo safi, Uifanye upya roho iliyotulia ndani yangu Usinitenge na uso wako, Wala roho yako mtakatifu usiniondolee. Unirudishie furaha ya wokovu wako; Unitegemeze kwa roho ya wepesi.”

1Samuel 16:14 “Basi, roho ya Bwana ilikuwa imemwacha Sauli, na roho mbaya kutoka kwa Bwana ikamsumbua.”

 

Bwana ni nani atakayekaa katika hema yako?

Zaburi 15:1-5 “Bwana, ni nani atakayekaa Katika hema yako? Ni nani atakayefanya maskani yake Katika kilima chako kitakatifu? Ni mtu aendaye kwa ukamilifu, Na kutenda haki. Asemaye kweli kwa moyo wake, Asiyesingizia kwa ulimi wake. Wala hakumtenda mwenziwe mabaya, Wala hakumsengenya jirani yake. Machoni pake mtu asiyefaa hudharauliwa, Bali huwaheshimu wamchao Bwana Ingawa ameapa kwa hasara yake, Hayabadili maneno yake. Hakutoa fedha yake apate kula riba, Hakutwaa rushwa amwangamize asiye na hatia. Mtu atendaye mambo hayo Hataondoshwa milele.”

Mwandishi wa zaburi ameandika katika mtindo wa kuuliza swali, na kisha anajaribu kutoa majibu ya swali hilo yeye mwenyewe, anauliza ni Ni mtu wa namna gani anayeweza kudumisha uhusiano wa ukaribu na Mungu, ni nani anayeweza kutunza uwepo wa Mungu, ni mtu wa namna gani ambaye Roho Mtakatifu atapenda kufanya makazi naye na anataja maswala kadhaa ambayo kwa mtazamo wake yanaweza kuleta huzuni kwa Roho Mtakatifu au kusababisha uwepo wake upungue au kuondoka katika maisha yetu? Kwani kupoteza uwepo wa Mungu ni kupoteza kila kitu katika maisha yetu Mwandishi anatupa mambo kadhaa ya kufanya au ya kujiepusha nayo ili kutunza uwepo wa Mungu katika maisha yetu na kunufaika na uwepo wa Mungu ambao ni wa Muhimu sana katika maisha yetu.

1.       Kuenenda kwa ukamilifu – Mwandishi anaeleza kuwa sifa mojawapo ya mtu anayeweza kukaa katika uwepo wa Mungu ni pamoja na mtu aendaye kwa ukamilifu hii maana yake ni nini? Tunawezaje kuenenda kwa ukamilifu, neno kwa ukamilifu katika biblia ya kiebrania linasomeka kama “tâmîym” ambalo maana yake mtu aendaye kwa usahihi katika mawazo na maneno na matendo, huyu ni mtu ambaye anachokisema ndicho alichokimaanisha na ndicho atakachotenda kwa hiyo ni mtu asiye na hila, tunaishi katika nyakati ambazo watu wengi wamekuwa wanafiki au wenye hila, kile anachokisema na moyo wake hauendani au muonekano wake na matendo yake ni vitu viwili tofauti, tabia ya unafiki ambao kimsingi anayeweza kuichungulia ni Mungu ni tabia inayomuhuzunisha sana Roho Mtakatifu, Dunia inakabiliwa na ombwe kubwa la watu ambao hawajanyooka Jambo ambalo Yesu aliliona katika mioyo na matendo ya Mafarisayo

 

Mathayo 23:1-3 “Kisha Yesu akawaambia makutano na wanafunzi wake, akasema, Waandishi na Mafarisayo wameketi katika kiti cha Musa; basi, yo yote watakayowaambia, myashike na kuyatenda; lakini kwa mfano wa matendo yao, msitende; maana wao hunena lakini hawatendi.”

 

2.       Kutenda Haki – Kutenda haki katika lugha ya kiebrania wanatumia neno “tsedeq” ambalo kwa kiingereza ni “equity” au Fairness au Justice in the way people are treated yaani ni kutenda haki, na usawa unapowahudumia watu yaani bila upendeleo, kwa hiyo kama mtu huyu ni hakimu basi maana yake anasimamia haki, kama ni mwana siasa anasimamia usawa anatoa haki sawa, Katika agano jipya neno hilo linaenda mbali zaidi kwani neno linalotumika katika kiyunani ni “Poieō” ambalo maana yake ni kutoa haki ya mtu kwa uwazi bila kuichelewesha to make an apparently justice or equity without prolonged, Mtu anayetenda haki bila kuichelewesha hakuna udhalimu kwake amenyooka siku za leo kuna changamoto kubwa sana katika sehemu nyingi kwa sababu hata kama kitu ni haki yako unaweza ukakipata kwa kucheleweshwa sana, au kwa kuzungusha zungushwa njoo leo njoo kesho hii ni aina ya udhalimu ambayo inaondoa sana na kupoteza uwepo wa Mungu kila mahali kuna urasimu, wengine wanapewa haki yao upesi wengine unawachelewesha, kutokutoa haki ya mtu upesi ni mojawapo ya udhalimu mkubwa kimaandiko:-

 

Luka 18:1-8 “Akawaambia mfano, ya kwamba imewapasa kumwomba Mungu sikuzote, wala wasikate tamaa. Akasema, Palikuwa na kadhi katika mji fulani, hamchi Mungu, wala hajali watu. Na katika mji huo palikuwa na mwanamke mjane, aliyekuwa akimwendea-endea, akisema, Nipatie haki na adui wangu. Naye kwa muda alikataa; halafu akasema moyoni mwake, Ijapokuwa simchi Mungu wala sijali watu, lakini, kwa kuwa mjane huyu ananiudhi, nitampatia haki yake, asije akanichosha kwa kunijia daima. Bwana akasema, Sikilizeni asemavyo yule kadhi dhalimu. Na Mungu, je! Hatawapatia haki wateule wake wanaomlilia mchana na usiku, naye ni mvumilivu kwao? Nawaambia, atawapatia haki upesi; walakini, atakapokuja Mwana wa Adamu, je! Ataiona imani duniani? ”

 

Haki iliyocheleweshwa ni sawa na haki iliyonyimwa, Mungu hacheleweshi haki ya Mtu, lakini watu dhalimu wasiomcha Mungu huchelewesha huduma kwa watu, unaweza kucheleweshwa hospitali, unaweza kucheleweshwa polisi, unaweza kucheleweshwa mahakamani, unaweza kuchelewesha benki na fedha ni ya kwako, unaweza kucheleweshwa kwenye maofisi ya watu na asiwepo wa kukujali wala kukuhudumia, unaweza kuchelewesha standi na mnasafiri lakini basi haliondoki kwa wakati, mnaweza kucheleweshwa malipo yako ya kustaafu, mnaweza kucheleweshwa mshahara, na kadhalika wako watu ambao wakifanya hayo na kuweka mlolongo mrefu wa kuwahudumia watu wanadhani ndio sifa lakini maandiko yanaonyesha ya kuwa urasimu na upendeleo sio tabia ya uungu na inafifisha uwepo wake wahudumie watu kwa haraka sana wapatie haki yao upesi, na usione sifa kuwapanga watu kwenye foleni, au kuchelewesha malipo ya watu na hili ni mojawapo ya tatizo kubwa sana hasa kwa wahasibu katika maeneno mbalimbali.

 

1Yohana 3:7 “Watoto wadogo, mtu na asiwadanganye; atendaye haki yuna haki, kama yeye alivyo na haki;”

 

3.       Asemaye kweli kwa moyo wake -  Mtu anayesema kweli moyoni mwake kwa kiebrania anaitwa “Emeth” yaani ni mtu wa kuaminika “trustworthiness” mtu anayesema anachokitenda, changamoto kama hii ilimgharimu sana Sauli na huenda Daudi alikuwa amejifunza kuwa ni lazima mtu usimamie kile unachokitamka,  watu wanaovunja ahadi sio watu wa kuaminika, lakini wale wanaotunza ahadi hao tunaweza kuwaamini na uwepo wa Mungu hukaa na watu ambao wanasema kweli, kutoka moyoni anachokisema ndicho atakachokitekeleza, je kiongozi wako wewe anachokisema ndicho anachotekeleza? Wewe mwenyewe na mimi je tunaweza kuaminiwa hata katika ngazi ya familia yetu? Mumeo, mkeo au watoto wako wanaweza kukuamini kwamba ukisema kitu unakisimamia? Kiongozi wa kisiasa uliyemchagua au kokote kule je anasema kweli kwa moyo wake? Anachokiahidi anakitekeleza? Dunia inakosa watu wa aina hii katika nyakati za leo ambao anachokisema sio wanachokitekeleza, Mungu anasikitishwa sana na uwepo wake unaweza kumuacha mtu asiyeaminika, mtu ambaye ndio yake si ndio na sio yake ni ndio  ndumilakuwili

 

1Samuel 15:1-14 “Wakati huo Samweli akamwambia Sauli, Bwana alinipeleka nikutie mafuta, uwe mfalme wa watu wake Israeli; basi sasa, isikilize sauti na maneno ya Bwana. Bwana wa majeshi asema hivi, Nimeyatia moyoni mwangu mambo hayo Amaleki waliyowatenda Israeli, jinsi walivyowapinga njiani, hapo walipopanda kutoka Misri. Basi sasa enda ukawapige Amaleki, na kuviharibu kabisa vitu vyote walivyo navyo, wala msiwaachilie; bali waueni, mwanamume na mwanamke, mtoto naye anyonyaye, ng'ombe na kondoo, ngamia na punda. Ndipo Sauli akawaita watu, akawahesabu huko Telemu, askari waliopanda farasi mia mbili elfu, na watu wa Yuda kumi elfu. Sauli akaufikilia mji wa Amaleki, akauvizia bondeni. Sauli akawaambia Wakeni, Haya! Enendeni zenu, mkashuke ili kujitenga na Waamaleki, nisije nikawaangamiza ninyi pamoja nao; maana mliwatendea wana wa Israeli mema, walipopanda kutoka Misri. Basi hao Wakeni wakaondoka, wakajitenga na Waamaleki. Sauli akawapiga Waamaleki, toka Havila uendapo Shuri, unaokabili Misri. Akamkamata Agagi, mfalme wa Waamaleki, yu hai, akawaangamiza hao watu wote kwa upanga. Lakini Sauli na watu wake wakamwacha Agagi hai, na katika kondoo walio wazuri, na ng'ombe, na vinono, na wana-kondoo, na cho chote kilicho chema, wala hawakukubali kuwaangamiza; bali cho chote kilichokuwa kibaya na kibovu, ndicho walichokiangamiza kabisa. Ndipo neno la Bwana likamjia Samweli, kusema, Najuta kwa sababu nimemtawaza Sauli awe mfalme; maana amerudi nyuma, asinifuate, wala hakufanya nilivyomwamuru. Samweli akasikitika, akamlilia Bwana usiku kucha. Samweli akaondoka asubuhi na mapema ili aonane na Sauli; Samweli akaambiwa ya kwamba, Sauli alifika Karmeli, na tazama, akajisimamishia ukumbusho, akageuka, akapita, akatelemkia Gilgali. Samweli akamwendea Sauli; naye Sauli akamwambia, Ubarikiwe na Bwana, nimeitimiza amri ya Bwana. Samweli akasema, Maana yake nini, basi, hiki kilio cha kondoo masikioni mwangu, na huu mlio wa ng'ombe ninaousikia? ”

 

4.       Asiyesingizia kwa ulimi wake - Kusingizia kwa ulimi katika lugha ya kiebrania linatumika neno “Râgal” ambalo kwa kiingereza tunapata neno “Slander” na “backbite” ambalo maana yake ni kusengenya, au kumtengezea mtu Kashfa, kutengeneza maswala ya uongo dhidi ya mtu mwingine kwa kusudi la kuharibu sifa zake au kumchafua au kumuharibia hii iko kinyume na amri ya Mungu usishuhudie uongo Kutoka 20:16 “Usimshuhudie jirani yako uongo.” Mtu anayesengenya na kutoa ushahidi wa uongo kwa nia ya kuharibu heshima ya mtu mwingine mtu huyo anaingizwa kwenye kundi la vitu vinavyomchukiza sana Mungu, Roho Mtakatifu ni Roho wa kweli, tunaposhuhudia uongo anaumia sana na anaweza kujiondoa taratibu katika maisha yetu na ukakosa kukaa katika uwepo wake, watu wengi waliookoka wanasengenya sana, wamepona katika maeneo mengi lakini kusengenya inaonekana kama jambo la kawaida hakuna anayechukia kusengenya, unakuta watu waliookoka ndio wanaongoza kusema mabaya ya walokole wenzao na kuwachafua, Masengenyo, kusingizia kuwchafua watu na kuwaema watu vibaya ni kawaida tu katika kanisa

 

Mithali 6:16-19 “Kuna vitu sita anavyovichukia Bwana; Naam, viko saba vilivyo chukizo kwake. Macho ya kiburi, ulimi wa uongo, Na mikono imwagayo damu isiyo na hatia; Moyo uwazao mawazo mabaya; Miguu iliyo myepesi kukimbilia maovu; Shahidi wa uongo asemaye uongo; Naye apandaye mbegu za fitina kati ya ndugu.”

 

Dalili za kilele cha uharibifu wa moyo wa mwanadamu, au kuonyesha kuwa watu ni waovu ni pamoja na kusingizia, Je leo hakuna malalamiko ya watu wanaowasingizia wengine? Au kuzungumza mambo ambayo hawana uhakika nayo, wala wasiyoyajua kwa usahihi, Wako watu wengi sana wamesingiziwa mambo yasiyofaa, wengine wamefungwa kwa sababu ya kusingiziwa, wengine wameharibiwa heshima zao, Daudi anaona kuwa kusingizia watu kutengenezea watu uongo (skendo) kama moja ya changamoto itakayomkosesha mtu anayetaka kukaa katika hema ya Mungu, kumbuka Yezebeli alivyofanya kwa Nabothi na kusababisha mauti yake kwa sababu ya moyo wa tamaa, wako watu wengi sana wanaumizwa katika maisha kwa sababu tu ya watu ambao wanasingizia wengine, au kutoa ushahidi wa uongo na kuharibia watu maisha yao na haki kupindishwa, usitoe maneno ya uwongo kwa kusudi la kumdhuru mtu mwingine.

 

1Wafalme 21:1-16 “Ikawa baada ya hayo, Nabothi Myezreeli alikuwa na shamba la mizabibu katika Yezreeli, karibu na nyumba ya kifalme ya Ahabu mfalme wa Samaria. Ahabu akasema na Nabothi, akamwambia, Nipe shamba lako la mizabibu nilifanye shamba la mboga, maana ni karibu na nyumba yangu; nami nitakupa badala yake shamba la mizabibu lililo zuri zaidi; au ukipenda, nitakupa fedha sawasawa na thamani yake. Nabothi akamwambia Ahabu, Bwana apishe mbali nikupe wewe urithi wa baba zangu. Basi Ahabu akaenda nyumbani kwake, ana moyo mzito, tena amekasirika, kwa sababu ya neno lile aliloambiwa na Nabothi Myezreeli, akisema, Sitakupa urithi wa baba zangu. Akajilaza kitandani pake, akageuza uso wake, akakataa kula. Lakini Yezebeli mkewe akamwendea, akamwambia, Kwa nini roho yako ina huzuni hata usile chakula? Akamwambia, Kwa sababu nimesema na Nabothi Myezreeli, nikamwambia, Unipe shamba lako la mizabibu kwa fedha, au, ukipenda, nitakupa shamba la mizabibu lingine badala yake. Akajibu, Sitakupa shamba langu la mizabibu. Yezebeli mkewe akamwambia, Je! Sasa wewe unaumiliki ufalme wa Israeli? Ondoka, ule chakula, moyo wako ufurahi; mimi nitakupa shamba la mizabibu la Nabothi Myezreeli. Basi, akaandika nyaraka kwa jina la Ahabu, akazitia muhuri yake, akazipeleka zile nyaraka kwa wazee, na kwa watu wenye nguvu waliokuwa katika mji wake, waliokaa pamoja na Nabothi. Akaandika katika zile nyaraka, akasema, Pigeni mbiu ya watu kufunga, mkamweke Nabothi juu mbele ya watu, mkainue watu wawili, watu wasiofaa, ili wamshitaki, na kumshuhudia, kunena, Umemtukana Mungu na mfalme. Kisha mchukueni nje, mkampige kwa mawe, ili afe. Wale wazee wa mji wake, na walio wenye nguvu waliokaa mjini mwake, wakafanya kama Yezebeli alivyowaagiza, kama ilivyoandikwa katika nyaraka alizowapelekea. Wakapiga mbiu ya watu kufunga, wakamweka Nabothi juu mbele ya watu.Na hao watu wawili, watu wasiofaa, wakaingia, wakaketi mbele yake; wale watu wasiofaa wakamshuhudia Nabothi mbele ya watu, wakasema, Nabothi amemtukana Mungu na mfalme. Ndipo wakamchukua nje ya mji, wakampiga kwa mawe hata akafa. Wakampelekea Yezebeli habari, wakasema, Nabothi amepigwa kwa mawe, amekufa.Ikawa Yezebeli aliposikia ya kwamba Nabothi amepigwa kwa mawe na kufa, Yezebeli akamwambia Ahabu, Inuka, ulitamalaki shamba la mizabibu la Nabothi Myezreeli, alilokataa kukupa kwa fedha, maana Nabothi hako hai, lakini amekufa.Ikawa Ahabu aliposikia ya kwamba Nabothi amekufa, akaondoka, alitelemkie shamba la mizabibu la Nabothi Myezreeli, ili alitamalaki.”       

 

5.       Wala hakumtenda mwenziwe mabaya – Kumtenda mtu mabaya katika lugha ya kiebrania kunatumika neno “ra’ râ’âh” kwa kiingereza wickedness, bad au evil ni mtindo mzima wa maisha yasiyo ya haki, yasiyoheshimu utu, yasiyo ya kweli, ya tamaa, ya uovu, yaliyojaa dhambi, ni mfumo mzima usiokubalika kwa Mungu, kuanzia mawazo mabaya mpaka na matendo yake hali hii inaweza kupelekea Mungu kuangamiza ulimwengu au kuondoa uwepo wake kwa mwanadamu na kumuacha aenende katika upotofu wake.

 

Mwanzo 6:5-6 “BWANA akaona ya kuwa maovu ya mwanadamu ni makubwa duniani na kwamba kila kusudi analowaza moyoni mwake ni baya tu sikuzote. BWANA akaghairi kwa kuwa amemfanya mwanadamu duniani, akahuzunika moyo.”

 

Hakisha wakati wote haumleti mwanadamu mwenzio katika hatua ambayo atajutia na kuhuzunkia na kuwa na msongo wa mawazo na kusikitika kutokana na dhuluma atakayokuwa ametendewa

 

6.       Muovu ni muovu na mwema ni mwema – Zaburi 15:4 “Machoni pake mtu asiyefaa hudharauliwa, Bali huwaheshimu wamchao Bwana Ingawa ameapa kwa hasara yake, Hayabadili maneno yake.”  Uwepo wa Mungu unakaa na watu ambao kwao sheria ya Mungu na maneno yao hayabadiliki, kama kitu ni uovu husimama kama kiovu na kama kitu ni chema husimama katika wema huo, uwepo wa Mungu haukai na watu wanaobadili haki ya Mungu kuwa kitu kingine wala hawana upendeleo, hawawezi kuwafurahia wanaotenda udhalimu na kuwakubali kana kwamba wanasimama na kweli, wao husimama na kweli na kuifurahia kweli wakati wote,  wanadamu wanapoharibika huwa na tabia ya kubadilisha mambo, jambo linaweza kuwa baya na jamii iliyokengeuka ikaona kuwa jambo hilo ni sawa tabia za aina hiyo huondoa uwepo wa Mungu, mfano kule Korintho katika kanisa lililokuwako kuna mtu alikuwa na mke wa baba yake na kanisa lilikuwa linaona poa tu, watu wanavaa nusu uchi na unaona poa tu, watu wanakula rushwa na unaona poa tu yaani hawasikitiki pale ukengeufu unapotokea, maovu yanaweza kutendeka na ikaonekana sawa tu

 

1Wakorintho 5:1-3 “Yakini habari imeenea ya kuwa kwenu kuna zinaa, na zinaa ya namna isiyokuwako hata katika Mataifa, kwamba mtu awe na mke wa babaye. Nanyi mwajivuna, wala hamkusikitika, ili kwamba aondolewe miongoni mwenu huyo aliyetenda jambo hilo. Kwa maana kweli, nisipokuwapo kwa mwili, lakini nikiwapo kwa roho, mimi mwenyewe nimekwisha kumhukumu yeye aliyetenda jambo hilo, kana kwamba nikiwapo.”

 

Isaya 5:20 “Ole wao wasemao kwamba uovu ni wema, na kwamba wema ni uovu; watiao giza badala ya nuru, na nuru badala ya giza; watiao uchungu badala ya utamu, na utamu badala ya uchungu! ”

 

Mungu anapendezwa na jamii iliyonyooka hakuna kubadili badili, kama ndoa za jinsi moja ni mbaya dunia isimame na kukemea kuwa huu ni uovu usiokubalika, haiwezekanani jambo likawa baya alafu kanisa linapata kigugumizi cha kukemea na kusema hili ni baya ndoa za jinsi moja haziruhusiwi kufungwa kanisani wala kanisa haliwezi kuhalalisha ni muhimu kulikemea hilo kama lilivyo bila kupaka mafuta kwa kisingizi cha haki za binadamu, kama kitu ni kiovu tukikemee, na kama kitu ni chema tikitie moyo, Mtu atakayekaa katika uwepo wa Mungu ni mtu asiyepinda pinda kwake yeye mwema ni mwema na muovu ni muovu hakuna kupaka rangi, hakuna kujivunia, kumekuweko na makanisa ambayo yanatetea ushoga na usagaji ati kwa sababu watu hao wana fedha sana na kwa hila wanaingiza aina ya mafundisho Fulani ya kutaka kanisa likubaliane na jambo hilo Maandiko yanasema hata sadaka na malipo ya watu hao yasipokelewe wala kuletwa katika nyumba ya Mungu angalia maandiko

 

Kumbukumbu 23:18 “Usilete ujira wa kahaba, wala mshahara wa mbwa, katika nyumba ya Bwana, Mungu wako, kwa ajili ya nadhiri yo yote; kwani haya ni machukizo kwa Bwana, Mungu wako, yote mawili.”

 

Fedha za makahaba na mshahara wa mbwa ni fedha za watu wanaoishi maisha ya kimalaya, kisagaji na kishoga hawa Mungu amekataa kukubaliana nao na kusema ni watu wema tukikaribisha hali hii kokote pale uwepo wa Mungu utaondoka, tuwanyooshee maelezo kwamba watubu na kubadilika na kumpokea Yesu na kuwa watu wema vinginevyo neno la Mungu halikubali kuchukuliana na uovu, uovu ni uovu na wema ni wema

 

7.       Hakutoa fedha yake apate kula riba – Nyakati za Agano la kale Mungu alikuwa amewakataza wana wa Israel, wanapokopesha waisrael wenzao wasitwae riba, lakini wangeweza kuchukua riba kwa wageni, sheria hii inafanya kazi pia kwa waislamu, muislamu hapaswi kumkopesha muislamu mwenzake kwa riba, na hata akiweka fedha Benki na ikazalisha faida hachukui ile faida na ndio maana wana benki maalumu za kutokuchukua riba, hii inaweza kuwa sawa kwa Mkristo pia kwamba asichukue riba kwa Mkristo mwenzake, leo hii dunia imeingia katika wimbi kubwa sana la mikopo yenye riba kubwa sana na ambazo zimesababisha mateso makubwa sana katika jamii, iko mikopo ambayo ina riba kubwa sana kwa sababu watu wanataka faida kubwa kupitia fedha aliyoazimisha, maisha ya watu wengi yameumizwa, watu wameweka rehani vitu vyao na watu wameaibishana kwa sababu ya moyo wa tamaa wa kutaka Riba, watu wengi sana wamejikosesha Baraka kwa sababu ya kutaka riba kubwa na faida kubwa hata  kwa ndugu zao bila kujali uchaji wa Mungu, na ndio maana hali inazidi kuwa mbaya duniani kila iitwapo leo, unakopa laki moja mtu anataka arudishiwe laki na nusu au zaidi, kwa hiyo kwa sababu ya shida watu hukopa lakini wanashindwa kuzalisha ile riba na hivyo kujikuta wakiwa wahanga wa mikopo na kudhalilika vibaya Mungu alikataa jambo hili.  Unaweza kulifanya kwa mtu asiye wa imani yako lakini sio kwa ndugu yako kumbuka hilo usisahau. Daudi anasema atoaye fedha ili apate kula riba uwepo wa Mungu huondoka kake na Bwana hawezi kufanya maskiani na mtu wa namna hiyo, mikopo imetesa wengi katika miaka ya hivi karibuni kuliko lolote, tumesikia leo hii mikopo yenye majina ya kukomoa sana na kusikitisha mfano mkopo kausha damu, au mikopo umiza na kadhalikamikopo hiyo imeumiza watu  na  watu wanadaiana mpaka wanauana, huku ndiko jamii inakokwenda leo kwa sababu ya kutaka riba kubwa sana wakati wa marejesho,  na wakati mwingine mikopo hiyo umiza ina masharti yasiyo wazi na wala haioneshi kiwango cha marejesho, watu wamedhalilishwa, watu wamepoteza mali zao, watu wamekimbia miji, na wengine kupoteza maisha wengine nyumba zimeandikwa ukutani nyumba inauzwa, au rejesha mkopo wa watu banki na kadhalika maumivu haya wanayoyapata watu yanachangia kuleta laana katika taifa na kuondoa uwepo wa Mungu, ndio maana Mungu hakutaka riba.

 

Kumbukumbu 23:19-20 “Usimkopeshe ndugu yako kwa riba; riba ya fedha, riba ya vyakula, riba ya kitu cho chote kikopeshwacho kwa riba; mgeni waweza kumkopesha kwa riba, ila usimkopeshe ndugu yako kwa riba; ili Bwana, Mungu wako, apate kukubarikia katika yote utiayo mkono wako, katika nchi uingiayo kuimiliki.”                           

 

8.       Hakutwaa rushwa amwangamize asiye na hatia – Moja ya changamoto kubwa ambayo inaikabli jamii inayoharibika ni pamoja na Rushwa, rushwa katika mazingira yoyote ile inaaathiri utoaji wa haki na kusababisha dhuluma, lakini sio hivyo tu upendeleo pia ni dhuluma ni rushwa maandiko yamekataza, ni kupitia rushwa unaweza kuona jamii ikiumziwa kila iitwapo leo na haki ikipindishwa rushwa ni adui wa haki

 

Kumbukumbu 16:18-20 “Weka waamuzi na maakida katika malango yako yote akupayo Bwana, Mungu wako, kwa hesabu ya kabila zako; nao wawaamue watu kwa maamuzi ya haki.Usipotoe maamuzi; wala usipendelee uso wa mtu; wala usitwae rushwa; kwa kuwa rushwa hupofusha macho ya wenye akili, na kugeuza daawa ya wenye haki.Yaliyo haki kabisa ndiyo utakayoyafuata, ili upate kuishi na kuirithi nchi upewayo na Bwana, Mungu wako.”

 

Yakobo 2:1-4 “Ndugu zangu, imani ya Bwana wetu Yesu Kristo, Bwana wa utukufu, msiwe nayo kwa kupendelea watu.Maana akiingia katika sinagogi lenu mtu mwenye pete ya dhahabu na mavazi mazuri; kisha akiingia na maskini, mwenye mavazi mabovu; nanyi mkimstahi yule aliyevaa mavazi mazuri, na kumwambia, Keti wewe hapa mahali pazuri; na kumwambia yule maskini, Simama wewe pale, au keti miguuni pangu, je! Hamkufanya hitilafu mioyoni mwenu, mkawa waamuzi wenye mawazo mabovu? ”

 

Je wewe unapokea rushwa? Je wewe unapendelea watu? Ukitaka kujua ubaya wa maamuzi mabaya shabikia mpira kisha uone timu yako ikifungwa goli la uonevu tu aidha kwa sababu refa yaani mwamuzi ameamua kuipendelea timu Fulani,  au kuibeba ule uchungu na maumivu yanayowapata wale waliofungwa kwa kukosa haki ndio uchungu ambao maandiko unataka tuyaepuke, au pale mnaenda kwenye sanduku la kura na kumchagua mtu Fulani kisha anayetangwazwa kwenye matokeo kama mshindi ni mtu mwingine ndio maana neno linatutaka kuhakikisha kuwa tunatenda haki na kutokupokea rushwa au kupendelea watu na kupotosha hukumu ya yule asiye na hatia, Bwana ni nani atakayekaa katika uwepo wa bwana ni mtu asiyepotosha hukumu mtu atendaye haki.

 

Faida za kukaa katika Hema ya Bwana

Neno la Mungu linahitimisha kwa kuonyesha ya kuwa kama tutayatendea kazi yale ambayo Mungu ametufunza hapo maana yake ni nini kila kitu katika maisha yetu kitadumu na uwepo wa Mungu utakuwa pamoja nasi siku zote hata milele angalia Daudi anasema atendayo hayo hataondoshwa.

Zaburi 15:1-5 “Bwana, ni nani atakayekaa Katika hema yako? Ni nani atakayefanya maskani yake Katika kilima chako kitakatifu? Ni mtu aendaye kwa ukamilifu, Na kutenda haki. Asemaye kweli kwa moyo wake, Asiyesingizia kwa ulimi wake. Wala hakumtenda mwenziwe mabaya, Wala hakumsengenya jirani yake. Machoni pake mtu asiyefaa hudharauliwa, Bali huwaheshimu wamchao Bwana Ingawa ameapa kwa hasara yake, Hayabadili maneno yake. Hakutoa fedha yake apate kula riba, Hakutwaa rushwa amwangamize asiye na hatia. Mtu atendaye mambo hayo Hataondoshwa milele.”

Unaona mtu atendaye mambo hayo hataondoshwa milele, mtu huyu atakuwa imara katika roho, mwili na ustawi kwa sababu uwepo wa Mungu utakuwa pamoja naye, uhusiano wake na Mungu utadumu na Mungu atakaa na mtu huyo, kwa vyovyote vile mtu hawezi kuna na sifa alizozitaja Daudi katika zaburi yake kama halijui neno la Mungu, maagizo hayo yote yako katika neno na ni mtu anayeyaangalia maagizo ya Bwana ni lazima atakuwa mtu mwenye roho iliyopondeka na anayelicha jina la Bwana au kutetemeka asikiapo neno lake mtu wa namna hii Bwana ameahidi kukaa naye katika uwepo wake

Isaya 66:2 “Maana mkono wangu ndio uliofanya hivi vyote, vitu hivi vyote vikapata kutokea, asema Bwana; lakini mtu huyu ndiye nitakayemwangalia, mtu aliye mnyonge, mwenye roho iliyopondeka, atetemekaye asikiapo neno langu.”

Mtu wa namna hii ni lazima atakuwa anamjua sana Mungu, na ni lazima atafanikwa na amani ya Mungu itakuwa juu yake, Ayubu 22:21 “Mjue sana Mungu, ili uwe na amani; Ndivyo mema yatakavyokujia.” Unapokuwa na uwepo wa Mungu Amani ya Mungu inakuwa ni sehemu ya maisha yako.

Mtu wa namna hii ni lazima atakuwa ni mtu anayemtumainia Mungu, na hana namna ya kupita shortcut – njia ya mkato kwa rushwa na kupindisha hukumu za watu, wala kutoa ushahidi wa uongo, kuishi kwa haki na ukamilifu wa moyo kunataka wakati wote uwe ni mtu unayemtegemea Mungu na Mungu hataacha kumbariki mtu wa namna hiyo kwa hiyo mtu huyo hufunikwa na Baraka za Mungu.

Yeremia 17:7-8. “Amebarikiwa mtu yule anayemtegemea Bwana, Ambaye Bwana ni tumaini Lake. Maana atakuwa kama mti uliopandwa kando ya maji, Uenezao mizizi yake karibu na mto; Hautaona hofu wakati wa hari ujapo, Bali jani lake litakuwa bichi; Wala hautahangaika mwaka wa uchache wa mvua, Wala hautaacha kuzaa matunda.”

Zaidi ya yote mtu huyu ataurithi uzima wa milele kukaa katika hema ya Mungu maana yake sio tu kufurahia uwepo wake tuwapo duniani, lakini vile vile Mungu atakaa pamoja nasi Daima kumbuka wazo la Mungu la ile hema ya kukutania ilikuwa ile maskani ya Mungu iwe pamoja na wanadamu Milele.

Ufunuo 21:3 “Nikasikia sauti kubwa kutoka katika kile kiti cha enzi ikisema, Tazama, maskani ya Mungu ni pamoja na wanadamu, naye atafanya maskani yake pamoja nao, nao watakuwa watu wake. Naye Mungu mwenyewe atakuwa pamoja nao.”   

Hitimisho:

Zaburi hii ya 15 inatupa picha ya wazi ya Mtu ambaye Mungu angependa kumkaribisha katika uwepo wake, Neema ya Mungu inamualika kila mmoja wetu kujifunza na kukubali kuitikia mwitikio huu na kujiuliza na kujipima kama tunaishi kile ambacho Mungu Roho Mtakatifu anatufundisha kubwa zaidi na lenye furaha ni kukaa katika uwepo wa Mungu na kuwa na urafiki wa kudumu na Mungu. Uongezewe neema unapoyatendea kazi maneno ya Mungu.

 

Na. Rev. Innocent Samuel Kamote

Mkuu wa wajenzi mwenye hekima.

Hapa yupo aliyemkuu kuliko Hekalu!

Mathayo 12:3-6 “Akawaambia, Hamkusoma alivyotenda Daudi, alipokuwa na njaa, yeye na wenziwe? jinsi alivyoingia katika nyumba ya Mungu, akaila mikate ile ya wonyesho, ambayo si halali kwake kuila wala kwa wale wenziwe, ila kwa makuhani peke yao? Wala hamkusoma katika torati, kwamba siku ya sabato makuhani hekaluni huinajisi sabato wasipate hatia? Lakini nawaambieni, kwamba hapa yupo aliye mkuu kuliko hekalu.”

Utangulizi:

Nyakati za agano la kale Hekalu la Mungu lilichukua nafasi muhimu  na kubwa sana katika maisha ya wanadamu hususani Wayahudi, katika uhusiano wao na Mungu, Hekalu ilikuwa ni nyumba pekee ambayo ilikuweko Yerusalem ambapo watu wangeweza kuabudu, kutoa dhabihu na kukutana na Mungu, Lakini katika namna ya kushangaza sana Yesu Kristo kwa maneno na vitendo alitangaza wazi kuwa yeye ni mkuu kuliko Hekalu!, Leo tutachukua muda kujifunza kwa kina na mapana na marefu kwa vipi Yesu ni mkuu kuliko Hekalu na hii ina maana gani kwa sisi kama wakristo!,Usemi huu sio tu kuwa una mapinduzi makubwa ya kiibada lakini una kitu cha maana sana cha kujifunza kuhusu Yesu Kristo, Tutajifunza somo hili Hapa yupo aliyemkuu kuliko Hekalu! Kwa kuzingatia vipengele vitatu muhimu vifuatavyo:-

·         Umuhimu wa Hekalu katika jamii ya Wayahudi

·         Hapa yupo aliyemkuu kuliko Hekalu

·         Mambo ya msingi ya kujifunza katika kanisa

Umuhimu wa Hekalu katika jamii ya Wayahudi.

Neno Hekalu kwa kiingereza “temple” katika kiibrania linatumika neno HEKHAL au BAYITH kwa kiyunani HIERON ambalo kimsingi ndio lilikuwa jina la Jumba la kifahari lililojengwa Pale Yerusalem kwaajili ya Ibada za Mungu wa Israel. Yako mahekalu mengine mengi duniani yaliyokuwa yamejengwa kwa miungu mingine, Lakini hekalu maarufu zaidi lilikuwa hekalu hili la Mungu wa Israel Lililojengwa na Mfalme Sulemani na hili ndilo tunalolizungumzia kwa kuunganisha na Neno la Yesu Kristo.

Wote tunafahamu kuwa Hekalu la Mungu kule Yerusalem lilikuwa ndio kiini kikubwa cha ibada za kiyahudi na lilishika sehemu kubwa sana ya maisha yao ya kiimani na kitamaduni, kwa wayahudi hekalu lilikuwa ni zaidi ya jengo la kawaida la kifahari, wao waliamini na ndivyo ilivyokuwa kwamba ni mahali ambapo Mungu alipachagua ili aweke jina lake hapo, hivyo palikuwa ni mahali akaapo Mungu pa kidunia, ambapo kwa mujibu wa torati iliwalazimu waende hapo, kwa kuwa ndipo alipopachagua Bwana Mungu wa Israel kama ilivyoagizwa mapema katika torati ya Musa.

Kumbukumbu 12:5-6 “Lakini mahali atakapochagua Bwana, Mungu wenu, katika kabila zenu zote, apaweke jina lake, maana, ni makao yake, elekezeni nyuso zenu hapo, nawe wende huko; pelekeni huko sadaka zenu za kuteketezwa, na dhabihu zenu, na zaka zenu, na sadaka ya kuinuliwa ya mikono yenu, na nadhiri zenu, na sadaka zenu za hiari, na wazaliwa wa kwanza wa makundi yenu ya ng'ombe na ya kondoo;”

Tofauti na masinagogi, Hekalu lilipaswa kuwa moja tu, tena Pale Yerusalem na ndipo mahali ambapo pekee pali ruhusiwa kutolewa dhabihu za kuteketezwa, kwaajili ya upatanisho wa dhambi, Hapo ndipo mahali ambapo Mungu alichagua kuwekeza uwepo wake mahali hapo, Palikuwa ni mahali patakatifu panapounganisha mbingu na inchi.

1Wafalme 8:10-13 “Ikawa, makuhani walipotoka katika patakatifu, nyumba ya Bwana ikajaa wingu; hata makuhani hawakuweza kusimama ili kufanya huduma yao, kwa sababu ya wingu lile; kwa kuwa nyumba ya Bwana ilikuwa imejaa utukufu wa Bwana.Ndipo Sulemani akanena, Bwana alisema ya kwamba atakaa katika giza nene. Hakika nimekujengea nyumba ya kukaa, iwe mahali pa makao yako milele.”

Hekaluni ndipo mahali ambapo dhabihu za kuteteketezwa na sadaka za upatanisho kwaajili ya dhambi zilifanyika, wakati ibada hizo zilikuwa haziwezi kufanyika popote wala kwenye masinagogi, kwa lugha nyingine Israel wasingeliweza kupata msamaha wa dhambi na kupatanishwa na Mungu pasipo kufanyika kwa ibada hizo hekaluni peke yake, kwa hiyo hekalu pekee lilikuwa lango la mbingu

Bwana Mungu wa Israel alikuwa amepakubali mahali pale na kutoa ahadi nyingi sana kuhusu Nyumba ya Bwana kwa watu wake, alipakubali kama mahali pa dhabihu, alipakubali pawe mahali pa makimbilio, alipakubali pawe mahali pa kupoza vita, mapigo na matukio yoyote magumu, na alipakubali pawe mahali ambapo mtu yeyote duniani akiomba lolote kuelekea hapo Mungu angesikia dua yake na kuponya kwa ujumla ni mahali muhimu sana kwa wote waliomuhitaji Mungu na wanaomuhitaji Mungu

2Nyakati 7:12-16 “Bwana akamtokea Sulemani usiku, akamwambia, Nimesikia uliyoyaomba, na mahali hapa nimejichagulia kuwa nyumba ya dhabihu. Nikizifunga mbingu isiwe mvua, tena nikiamuru nzige kula nchi, au nikiwapelekea watu wangu tauni; ikiwa watu wangu, walioitwa kwa jina langu, watajinyenyekesha, na kuomba, na kunitafuta uso, na kuziacha njia zao mbaya; basi, nitasikia toka mbinguni, na kuwasamehe dhambi yao, na kuiponya nchi yao. Sasa macho yangu yatafumbuka, na masikio yangu yatasikiliza maombi ya watu waombao mahali hapa. Maana sasa nimeichagua nyumba hii na kuitakasa, ili kwamba jina langu lipate kuwako huko milele; yatakuwako na macho yangu, na moyo wangu daima.”

Kwa hiyo Hekalu lilikuwa ni sehemu muhimu ya Imani, Dini, tamaduni, utaifa na umoja wa wana wa Israel na wayahudi wote kutokana na mafundisho yao, kila wakati na kila mwaka zilikuwepo sikukuu muhimu sana ambazo ziliwakutanisha wayahudi pamoja kama hija zikiwapeleka Yerusalem na hivyo kuwa alama kubwa sana ya umoja wa kitaifa na kiimani, kitamaduni na kihistoria na sehemu muhimu ya utambulisho wa Mungu wa Israel kwa dunia nzima. Kuna maandiko mengi na zaburi nyingi zinazoonyesha umuhimu mkubwa wa nyumba hii ya Bwana na uweza na nguvu na mamlaka aliyokuwa ameiwekeza hapo kwa hiyo kwa ujumla:-

1.       Hekalu lilikuwa ni kiini cha Imani ya wayahudi wa kale na sehemu muhimu kwa ibada  ilikuwa ni mahali ambapo watu walilia na kupakumbuka sana walipokosa uhusiano na mahali hapo au walipokuwa mbali na mahali hapo

 

Zaburi 42:2-4 “Nafsi yangu inamwonea kiu MUNGU, Mungu aliye hai, Lini nitakapokuja nionekane mbele za Mungu? Machozi yangu yamekuwa chakula changu mchana na usiku, Pindi wanaponiambia mchana kutwa, Yuko wapi Mungu wako. Nayakumbuka hayo nikiweka wazi nafsi yangu ndani yangu, Jinsi nilivyokuwa nikienda na mkutano, Na kuwaongoza nyumbani kwa Mungu, Kwa sauti ya furaha na kusifu, mkutano wa sikukuu.”

 

Zaburi 137:1-5 “Kando ya mito ya Babeli ndiko tulikoketi, Tukalia tulipoikumbuka Sayuni. Katika miti iliyo katikati yake Tulivitundika vinubi vyetu. Maana huko waliotuchukua mateka Walitaka tuwaimbie; Na waliotuonea walitaka furaha; Tuimbieni baadhi ya nyimbo za Sayuni. Tuuimbeje wimbo wa Bwana Katika nchi ya ugeni? Ee Yerusalemu, nikikusahau wewe, Mkono wangu wa kuume na usahau.”

 

Zaburi 122:1-2 “Nalifurahi waliponiambia, Na twende nyumbani kwa Bwana. Miguu yetu imesimama Ndani ya malango yako, Ee Yerusalemu.”              

 

2.       Palikuwa ni mahali ambapo waliweza kutoa dhabihu, kuondoa au kuweka nadhiri kumuita Mungu na kupokea fadhili za Mungu

 

Zaburi 66:13-20 “Nitaingia nyumbani mwako na kafara; Nitaondoa kwako nadhiri zangu; Ambazo midomo yangu ilizinena; Kinywa changu kikazisema nilipokuwa taabuni. Kafara za vinono nitakutolea, Pamoja na fukizo la kondoo waume, Nitatoa ng'ombe pamoja na mbuzi. Njoni, sikieni, ninyi nyote mnaomcha Mungu, Nami nitayatangaza aliyonitendea roho yangu. Nalimwita kwa kinywa changu, Na sifa kuu zilikuwa chini ya ulimi wangu. Kama ningaliwaza maovu moyoni mwangu, Bwana asingesikia. Hakika Mungu amesikia; Ameisikiliza sauti ya maombi yangu. Na ahimidiwe Mungu asiyeyakataa maombi yangu, Wala kuniondolea fadhili zake.”

 

3.       Hekalu palikuwa ni mahali ambapo kila mtu wa Mungu nyakati za agano la kale alipaonea shauku au alipaonea hamu

 

Zaburi 23:6 “Hakika wema na fadhili zitanifuata Siku zote za maisha yangu; Nami nitakaa nyumbani mwa Bwana milele.”

 

Zaburi 27:4-5 “Neno Moja nimelitaka kwa Bwana, Nalo ndilo nitakalolitafuta, Nikae nyumbani mwa Bwana Siku zote za maisha yangu, Niutazame uzuri wa Bwana, Na kutafakari hekaluni mwake. Mradi atanisitiri bandani mwake siku ya mabaya, Atanisitiri katika sitara ya hema yake, Na kuniinua juu ya mwamba.”

 

Zaburi 122:1-2 “Nalifurahi waliponiambia, Na twende nyumbani kwa Bwana. Miguu yetu imesimama Ndani ya malango yako, Ee Yerusalemu.”

 

4.       Palikuwa ni mahali ambapo Israel walitembelea kila mwaka wakati wa sikukuu akiwepo Bwana Yesu mwenyewe alipokuwa kijana mdogo, na hii ilikuwa ni kwa mujibu wa maagizo ya torati ya Musa

 

Kumbukumbu 16:16-17 “Mara tatu kwa mwaka na watokee wanawaume wako wote mbele za Bwana, Mungu wako, mahali atakapochagua; katika sikukuu ya mikate isiyotiwa chachu, na katika sikukuu ya majuma, na katika sikukuu ya vibanda; wala wasitokee mbele za Bwana mikono mitupu. Kila mtu na atoe kama awezavyo, kwa kadiri ya baraka ya Bwana, Mungu wako, alivyokupa.”

 

Matendo 2:5-11 “Na walikuwako Yerusalemu Wayahudi wakikaa, watu watauwa, watu wa kila taifa chini ya mbingu. Basi sauti hii iliposikiwa makutano walikutanika, wakashikwa na fadhaa, kwa kuwa kila mmoja aliwasikia wakisema kwa lugha yake mwenyewe. Wakashangaa wote, wakastaajabu wakiambiana, Tazama, hawa wote wasemao si Wagalilaya? Imekuwaje basi sisi kusikia kila mtu lugha yetu tuliyozaliwa nayo? Warparthi na Wamedi na Waelami, nao wakaao Mesopotamia, Uyahudi na Kapadokia, Ponto na Asia, Frigia na Pamfilia, Misri na pande za Libia karibu na Kirene, na wageni watokao Rumi, Wayahudi na waongofu, Wakrete na Waarabu; tunawasikia hawa wakisema kwa lugha zetu matendo makuu ya Mungu.”

 

Luka 2:41-51 “Basi, wazee wake huenda Yerusalemu kila mwaka, wakati wa sikukuu ya Pasaka. Na alipopata umri wake miaka kumi na miwili, walipanda kama ilivyokuwa desturi ya sikukuu; na walipokwisha kuzitimiza siku, wakati wa kurudi kwao, yule mtoto Yesu alibaki nyuma huko Yerusalemu, na wazee wake walikuwa hawana habari. Nao wakadhani ya kuwa yumo katika msafara; wakaenenda mwendo wa kutwa, wakawa wakimtafuta katika jamaa zao na wenzao; na walipomkosa, wakarejea Yerusalemu, huku wakimtafuta. Ikawa baada ya siku tatu wakamwona hekaluni, ameketi katikati ya waalimu, akiwasikiliza na kuwauliza maswali. Nao wote waliomsikia walistaajabia fahamu zake na majibu yake. Na walipomwona walishangaa, na mama yake akamwambia, Mwanangu, mbona umetutenda hivi? Tazama, baba yako na mimi tulikuwa tukikutafuta kwa huzuni. Akawaambia, Kwani kunitafuta? Hamkujua ya kuwa imenipasa kuwamo katika nyumba ya Baba yangu? Nao hawakuelewa na neno hilo alilowaambia. Akashuka pamoja nao mpaka Nazareti, naye alikuwa akiwatii; na mamaye aliyaweka hayo yote moyoni mwake.”

 

5.       Palikuwa ni mahali maalumu kwaajili ya maombi na ibada kwa wayahudi wote kokote waliko au sehemu maalumu ya muelekeo wa maombi (Prayer direction)

 

Isaya 56:5-7 “Nitawapa hawa nyumbani mwangu, na ndani ya kuta zangu, kumbukumbu na jina, lililo jema kuliko kuwa na wana na binti; nitawapa jina lidumulo milele, lisilokatiliwa mbali. Na wageni, walioandamana na Bwana ili wamhudumu, na kulipenda jina la Bwana, kuwa watumishi wake; kila aishikaye sabato asiivunje, na kulishika sana agano langu; Nitawaleta hao nao hata mlima wangu mtakatifu, na kuwafurahisha katika nyumba yangu ya sala; makafara yao na dhabihu zao zitakubaliwa juu ya madhabahu zangu; kwa maana nyumba yangu itaitwa nyumba ya sala kwa mataifa yote.”        

 

Daniel 6:10 -11 “Hata Danieli, alipojua ya kuwa yale maandiko yamekwisha kutiwa sahihi, akaingia nyumbani mwake, (na madirisha katika chumba chake yalikuwa yamefunguliwa kukabili Yerusalemu;) akapiga magoti mara tatu kila siku, akasali, akashukuru mbele za Mungu wake, kama alivyokuwa akifanya tokea hapo. Basi watu hao wakakusanyika pamoja, wakamwona Danieli akiomba dua, na kusihi mbele za Mungu wake.”

 

6.       Palikuwa ni Mahali ambapo utukufu wa Mungu ulikaa – tangu nyakati za safari ya wana wa Israel Jangwani uwepo wa Mungu ulishuka katika nyumba ya Bwana iliyokuweko jangwani iliyojulikana kama Hema la kukutania, kimsingi Hema ya kukutania lilikuwa ni hekalu la muda linalohamishika na walipofika katika nchi ya kanaani Hekalu lilijengwa kwa mfano wa ile hema ya kukutania, uwepo huo wa Mungu ulionekana kwa jinsi ya macho ya kibinadamu kama wingu la utukufu ambalo kwa kiibrania lilitwa  Shekinah

 

Kutoka 33:9-10 “Ikawa Musa alipoingia humo hemani, ile nguzo ya wingu ikashuka, ikasimama mlangoni pa ile hema; naye BWANA akasema na Musa. Watu wote wakaiona nguzo ya wingu ikisimama penye mlango wa hema; watu wote wakaondoka wakasujudu, kila mtu mlangoni pa hema yake.”

 

Sio hivyo tu wakati mwingine malaika wa Bwana alijitokeza akijiunganisha na nguzo ile ya wingu, na malaika huyu wakati mwingine ilionekana wazi kuwa alimuwakilisha Bwana mwenyewe, na mara nyingi malaika huyu alijitokeza akiwa na mamlaka ya kiungu na Pengine alikuwa ni Yesu mwenyewe katika agano la kale

 

Kutoka 14:19 “Kisha malaika wa Mungu, aliyetangulia mbele ya jeshi la Israeli, akaondoka akaenda nyuma yao; na ile nguzo ya wingu ikaondoka hapo mbele yao, ikasimama nyuma yao;”

 

Wingu la utukufu wa Mungu wakati wote lilikuwa linawakilisha uwepo wa Mungu, Na ilikuwa ni shauku ya Mungu kuwa pamoja na watu wake, na uwepo huu ulijirudia kulikalia Hekalu lilipokuwa limejengwa na kuwekwa wakfu, aidha wakati mwingine ulionekana kama moto ulioshuka kutoka mbinguni na hii inaweza kutupa picha pana kuwa uko uwezekano kuwa kile kijiti alichokiona Musa kinawaka moto lakini hakiteketei ulikuwa ni uwepo huu wa Mungu na ule uliokaa usoni kwa Musa na kuufanya uso wake kung’aa

 

2Nyakati 7:1 “Basi Sulemani alipokwisha maombi hayo, moto ukashuka kutoka mbinguni, ukateketeza sadaka ya kuteketezwa na dhabihu; utukufu wa Bwana ukaijaza nyumba. Wala makuhani hawakuweza kuingia nyumbani mwa Bwana, kwa kuwa utukufu wa Bwana umeijaza nyumba ya Bwana.”             

 

Kimsingi uwepo huu wa Mungu uliokuwa ukionekana na kukaa katika hekalu na hema ya kukutania alikuwa ni Mungu mwenyewe,  nahii iko wazi kwa mujibu wa injili ya Yohana kuwa kumuona Yesu ni kuuona utukufu wa Mungu, Kristo anatafasiriwa kuwa ndiye mng’ao huo wa utukufu wa Mungu ndiye Shekinah mwenyewe, ambaye hakalu halina maana bila uwepo wake.

 

Yohana 1:14 “Naye Neno alifanyika mwili, akakaa kwetu; nasi tukauona utukufu wake, utukufu kama wa Mwana pekee atokaye kwa Baba; amejaa neema na kweli.”      

 

Waebrania 1:1-3 “Mungu, ambaye alisema zamani na baba zetu katika manabii kwa sehemu nyingi na kwa njia nyingi, mwisho wa siku hizi amesema na sisi katika Mwana, aliyemweka kuwa mrithi wa yote, tena kwa yeye aliufanya ulimwengu. Yeye kwa kuwa ni mng'ao wa utukufu wake na chapa ya nafsi yake, akivichukua vyote kwa amri ya uweza wake, akiisha kufanya utakaso wa dhambi, aliketi mkono wa kuume wa Ukuu huko juu;”

                               

Nyumba hii ya Mungu ilikuwa ni ya Muhimu sana, na ilijengwa katika mlima wa Moriah mahali ambapo Inasadikiwa kuwa Ibrahimu alitaka kumtoa Isaka kama sadaka ya kuteketezwa, mahali ambapo Mfalme Daudi alipanunua lilipokuwa Shamba la Arauna Myebusi, ili aweze kutoa dhabihu hapo na kumjengea Mungu madhabahu, kihistoria Hekalu lilijengwa mara tatu La kwanza likiwa limejengwa na Suleimani, na baadaye Zerubabel na mwisho Herode mkuu alilikarabati na kulijenga kwaajili ya wayahudi na hili ndilo Hekalu ambalo Yesu alilitumia na baada ya kupoteza umuhimu wake na kuharibiwa ndipo mahali ambapo sasa inasimama nyumba ya kiislamu iitwayo Masjid Al - Aqsa  ambayo iko chini ya utawala wa Hashemites au Bani Hashem ukoo ambao ni uzao wa waarabu wanaotokana na ukoo wa Makuresh moja ya kabila za wana wa Ishmel  mwana wa Ibrahimu, ambapo ndio ufalme wa Jordan leo. Yako mambo mengi sana ambayo tungeweza kuzungumza kuhusu hekalu lakini natamani kumzungumzia Yeye aliye mkuu kuliko Hekalu lenyewe kwa sababu huyo ni wa Muhimu sana sasa kuliko hekalu halisi lililokuwako Yerusalem kwa wakati huo.

Hapa yupo aliyemkuu kuliko Hekalu 

Wote tunaweza kuona jinsi Hekalu lilivyokuwa ni nyumba muhimu sana kwa Wayahudi, na sasa Bwana wetu Yesu Kristo anapokuja na kukiri au kutangaza ya kuwa yeye ni Mkuu kuliko Hekalu maana yake anatamka kitu kikubwa sana cha kushangaza ambacho hatuna budi kutoa kipaumbele  na kuliangalia jambo hili kwa umakini mkubwa kwa sababu kwa tamko lake maana yake sheria zote na maswala yote ya msingi kuhusu Hekalu yanapoteza maana zake na mwelekeo mzima unaelekea kwake, wayahudi walikuwa wakifikiri kuwa hekalu ndilo lililokuwa linabeba uwepo wa Mungu kwa ukamilifu wake na sasa Yesu anaonyesha ya kuwa Uwepo ule wa Mungu sasa ni yeye mwenyewe.

1.       Hii ilikuwa na maana ya moja kwa moja kuwa Yesu ni Mungu – Hekalu ilikuwa ni mahali ambapo Mungu alipachagua kuweka jina lake hapo na uwepo wake ili aweze kuwa katikati ya watu au ili aweze kutimiza mpango wake wa kukaa pamoja na wanadamu yaani Mungu pamoja nasi.

 

Mathayo 1:21-23 “Naye atazaa mwana, nawe utamwita jina lake Yesu, maana, yeye ndiye atakayewaokoa watu wake na dhambi zao. Hayo yote yamekuwa, ili litimie neno lililonenwa na Bwana kwa ujumbe wa nabii akisema, Tazama, bikira atachukua mimba, Naye atazaa mwana; Nao watamwita jina lake Imanueli; Yaani, Mungu pamoja nasi.”

 

Hekalu lilikuwa linaufunga uwepo wa Mungu mahali pamoja lakini Yesu alikuwa akiufungua uwepo wa Mungu kwa ulimwengu mzima, yeye ni uwepo halisi wa Mungu na ndiye neno halisi la Mungu, watu walikuwa wakienda Hekaluni kumuabudu yeye na sasa kama yeye mwenyewe yupo maana yake uwepo wa ibada sasa hauna budi kuelekezwa kwake na yeye ndiye lango la Mbinguni, na ndiye kiini cha ibada na kumtukia yeye ni kuufikia uwepo wake.

 

Yohana 1:1-3, 14 “Hapo mwanzo kulikuwako Neno, naye Neno alikuwako kwa Mungu, naye Neno alikuwa Mungu. Huyo mwanzo alikuwako kwa Mungu. Vyote vilifanyika kwa huyo; wala pasipo yeye hakikufanyika cho chote kilichofanyika. 14 Naye Neno alifanyika mwili, akakaa kwetu; nasi tukauona utukufu wake, utukufu kama wa Mwana pekee atokaye kwa Baba; amejaa neema na kweli.”     

 

2.       Yesu alikuwa akijitambulisha kuwa yeye ndio ukamilifu wa sadaka za dhabihu na ndiye kuhani mkuu halisi – Yesu alikuwa ndio dhabihu halisi na vile vile kuhani mkuu milele na milele, aliyatoa maisha yake mwenyewe kuwa dhabihu timilifu kwa ulimwengu na hivyo kukomesha mahitaji ya dhabihu za kawaida za wanyama zilizokuwa zikitolewa Hekaluni, kwani dhabihu yake yenye maana ingeweza kuwa dhabihu ya milele itakayofanya upatanisho wa moja kwa moja wa dhambi kwa wanadamu wote duniani bila kuhitaji hekalu

 

Waebrania 9:11-14 “Lakini Kristo akiisha kuja, aliye kuhani mkuu wa mambo mema yatakayokuwapo, kwa hema iliyo kubwa na kamilifu zaidi, isiyofanyika kwa mikono, maana yake, isiyo ya ulimwengu huu, wala si kwa damu ya mbuzi na ndama, bali kwa damu yake mwenyewe aliingia mara moja tu katika Patakatifu, akiisha kupata ukombozi wa milele. Kwa maana, ikiwa damu ya mbuzi na mafahali na majivu ya ndama ya ng'ombe waliyonyunyiziwa wenye uchafu hutakasa hata kuusafisha mwili; basi si zaidi damu yake Kristo, ambaye kwamba kwa Roho wa milele alijitoa nafsi yake kwa Mungu kuwa sadaka isiyo na mawaa, itawasafisha dhamiri zenu na matendo mafu, mpate kumwabudu Mungu aliye hai?”

 

Waebrania 10:8-12 “Hapo juu asemapo, Dhabihu na matoleo na sadaka za kuteketezwa na hizo za dhambi hukuzitaka, wala hukupendezwa nazo (zitolewazo kama ilivyoamuru torati), ndipo aliposema, Tazama, nimekuja niyafanye mapenzi yako. Aondoa la kwanza, ili kusudi alisimamishe la pili. Katika mapenzi hayo mmepata utakaso, kwa kutolewa mwili wa Yesu Kristo mara moja tu. Na kila kuhani husimama kila siku akifanya ibada, na kutoa dhabihu zile zile mara nyingi; ambazo haziwezi kabisa kuondoa dhambi. Lakini huyu, alipokwisha kutoa kwa ajili ya dhambi dhabihu moja idumuyo hata milele, aliketi mkono wa kuume wa Mungu;”

 

3.       Yesu ndiye njia ya kufikia uwepo wa Mungu – Wakati hekalu ndio ilikuwa njia ya kumfikia Mungu, Yesu anaonyesha kuwa yeye ndio njia ya moja kwa moja ya kuufikia uwepo wa Mungu, kupitia yeye tunaweza kukifikia kiti cha rehema cha Mungu kwa ujasiri na kupata rehema bila kupitia kokote.

 

Waebrania 4:14-16 “Basi, iwapo tunaye kuhani mkuu aliyeingia katika mbingu, Yesu, Mwana wa Mungu, na tuyashike sana maungamo yetu. Kwa kuwa hamna kuhani mkuu asiyeweza kuchukuana nasi katika mambo yetu ya udhaifu; bali yeye alijaribiwa sawasawa na sisi katika mambo yote, bila kufanya dhambi. Basi na tukikaribie kiti cha neema kwa ujasiri, ili tupewe rehema, na kupata neema ya kutusaidia wakati wa mahitaji.”

 

Pazia katika hekalu lilipasuka katikati vipande viwili wakati Yesu anakata roho pale msalabani hii ilikuwa ikitufundisha wazi kuwa kikwazo kilichokuwa kinamzuia kila mmoja wetu kumfikia au kuufikia uwepo wa Mungu kimeondolewa na sasa kila mtu kwa wakati wake na kwa nafsi yake anaweza kumfikia Mungu kwa Imani katika damu ya Yesu na kukutana na mahitaji yake

 

Mathayo 27:50-51 “Naye Yesu akiisha kupaza sauti tena kwa nguvu, akaitoa roho yake. Na tazama, pazia la hekalu likapasuka vipande viwili toka juu hata chini; nchi ikatetemeka; miamba ikapasuka;”

 

4.       Yesu alikuwa akijitambulisha kuwa yeye ndiye mng’ao wa utukufu wa Mungu (Shekinah)

Yohana 1:14 “Naye Neno alifanyika mwili, akakaa kwetu; nasi tukauona utukufu wake, utukufu kama wa Mwana pekee atokaye kwa Baba; amejaa neema na kweli.”      

 

Waebrania 1:1-3 “Mungu, ambaye alisema zamani na baba zetu katika manabii kwa sehemu nyingi na kwa njia nyingi, mwisho wa siku hizi amesema na sisi katika Mwana, aliyemweka kuwa mrithi wa yote, tena kwa yeye aliufanya ulimwengu. Yeye kwa kuwa ni mng'ao wa utukufu wake na chapa ya nafsi yake, akivichukua vyote kwa amri ya uweza wake, akiisha kufanya utakaso wa dhambi, aliketi mkono wa kuume wa Ukuu huko juu;”

 

5.       Yesu alikuwa akitukumbusha ya kuwa sisi ndio Hekalu halisi na kuwa yeye anakaa ndani yetu – Waandishi wa nyakati za karne ya kwanza nyakati za kanisa, waliendelea kutumia lugha ya hekalu si kwa kumaanisha jengo tena na badala yake walianza kumaanisha kuwa hekalu ni watu wa Mungu kila mtu aliyeokolewa ni kipande cha tofali katika hekalu hilo, ni sehemu ya kiungo katika mwili wa Kristo.

 

1Wakorintho 6:19-20 “Au hamjui ya kuwa mwili wenu ni hekalu la Roho Mtakatifu aliye ndani yenu, mliyepewa na Mungu? Wala ninyi si mali yenu wenyewe; maana mlinunuliwa kwa thamani. Sasa basi, mtukuzeni Mungu katika miili yenu”

 

Badala ya watu kwenda kuutafuta uwepo wa Mungu kule Yerusalem lilikokuweko Hekalu, sisi kama hekalu la Mungu sasa tunapaswa kuubeba uwepo wa Mungu na kuupeleka duniani kote pale tulipo mpaka Yesu arudipo.

 

Mambo ya msingi ya kujifunza katika kanisa. 

1.       Kumuabudu Mungu katika roho na kweli – Ibada ya kweli haiitaji tena mahali Fulani pa ibada, hapa sisemi watu waache kwenda Kanisani, lakini namaanisha kuwa hatuhitaji tena kwenda hija Yerusalem kwaajili ya ibada kwani Mungu ni Roho na anapatikana kokote, kwa hiyo kila mtu anapaswa kuufungua moyo wake na kuuelekeza kwa Yesu kwaajili ya kumuabudu, kumuomba na kupeleka mahitaji yetu, aidha huitaji kweda milimani ingawa hakuna anayekuzuia kwenda huko kwaajili ya kutafuta utulivu na kuutafuta uso wa Mungu lakini ni lazima uelewe kuwa Mungu anapatikana popote pale  na yuko karibu na yeyote yule maadamu tu utauelekeza uso wako kwake.

 

Yohana 4:23-24 “Lakini saa inakuja, nayo sasa ipo, ambayo waabuduo halisi watamwabudu Baba katika roho na kweli. Kwa maana Baba awatafuta watu kama hao wamwabudu. Mungu ni Roho, nao wamwabuduo yeye imewapasa kumwabudu katika roho na kweli.”

 

2.       Kuzingatia umoja – Hekalu lilikuwa likiwaunganisha wayahudi wote duniani, kumkumbuka Mungu wao, tamaduni zao na utaifa wao na kuwakumbusha kuwa wao ni kitu kimoja, sisi nasi kupitia Yesu Kristo kama Kanisa tunapaswa kuelewa kuwa sisi ni kitu kimoja

 

Wagalatia 3:26-28 “Kwa kuwa ninyi nyote mmekuwa wana wa Mungu kwa njia ya imani katika Kristo Yesu. Maana ninyi nyote mliobatizwa katika Kristo mmemvaa Kristo. Hapana Myahudi wala Myunani. Hapana mtumwa wala huru. Hapana mtu mume wala mtu mke. Maana ninyi nyote mmekuwa mmoja katika Kristo Yesu.”

 

3.       Hakuna mauti tena hekaluni – Mara kadhaa tumesoma katika maandiko ya agano la kale kuwa wako watu ambao walikufa au walifia hekaluni kwa sababu ya kukiuka maswala mbalimbali na kanuni mbalimbali za hekaluni, Lakini Yesu anatangaza sasa kuwa kama jinsi ambavyo Daudi na wenzake, waliweza kula mikate ya wonyesho bila kufa (Kwa Sababu Daudi alikuwa na Yesu viunoni mwake) hali kadhalika kila amwendeaye Yesu tatapata uzima na uzima wa milele na hakuna mauti kwa mtu amwaminiye Yesu ambaye ni mkuu kuliko Hekalu

Mathayo 12:3-6 “Akawaambia, Hamkusoma alivyotenda Daudi, alipokuwa na njaa, yeye na wenziwe? jinsi alivyoingia katika nyumba ya Mungu, akaila mikate ile ya wonyesho, ambayo si halali kwake kuila wala kwa wale wenziwe, ila kwa makuhani peke yao? Wala hamkusoma katika torati, kwamba siku ya sabato makuhani hekaluni huinajisi sabato wasipate hatia? Lakini nawaambieni, kwamba hapa yupo aliye mkuu kuliko hekalu.”

Na. Rev. Innocent Samuel Kamote 

Mkuu wa wajenzi Mwenye Hekima.