Mathayo 22:34-40 “Na Mafarisayo waliposikia ya kwamba amewafumba kinywa wale
Masadukayo, walifanya shauri pamoja. Mmoja wao, mwana-sheria, akamwuliza,
akimjaribu; Mwalimu, katika torati ni
amri ipi iliyo kuu? Akamwambia, Mpende Bwana Mungu wako kwa moyo wako wote, na
kwa roho yako yote, na kwa akili zako zote. Hii ndiyo amri iliyo kuu, tena ni
ya kwanza. Na ya pili yafanana nayo, nayo ni hii, Mpende jirani yako kama nafsi
yako. Katika amri hizi mbili hutegemea
torati yote na manabii.”
Kutokana na upendo mkubwa usio na mipaka aliokuwa nao Abrahamu asingeliweza kuzuia kumrudisha Isaka kwa Mungu endapo tu kama malaika wa Bwana Hangelimzuia kufanya hivyo
Utangulizi:
Kifungu hiki cha maandiko ni moja
ya kifungu muhimu sana kwa wanafunzi wa Biblia kuweza kukipa muda na kujifunza,
Kuna jambo au mambo muhimu ya msingi ya kujifunza hasa kutokana na Majibu ya
Yesu Kristo kwa swali la Mwanasheria wa
kiyahudi aliyetaka kujua amri iliyo kuu ni ipi ili kupima uelewa na msimamo wa
Yesu Kuhusu Torati, Pamoja na kuwa swali liliulizwa kwa hila lakini ukweli
unabaki kuwa jibu la Bwana Yesu lilikuwa la muhimu kwa mafarisayo na kwa kila
mwanadamu mmoja mmoja kuhusu umuhimu wa Kumpenda Mungu na wanadamu wenzetu,
Jibu la Yesu safari hii lililkuwa ni andiko lililonukuliwa moja kwa moja kutoka
Kumbukumbu la torati 6:4-5 ambao
unasema hivi “Sikiza,
Ee Israeli; Bwana, Mungu wetu, Bwana ndiye mmoja. Nawe mpende Bwana, Mungu
wako, kwa moyo wako wote, na kwa roho yako yote, na kwa nguvu zako zote.”Lakini
pamoja na hayo Yesu aliongeza amri ya pili inayofanana na hiyo Mpende Jirani
yako kama nafsi yako. Unapoangalia kwa makini katima vifungu hivi na majibu
ya Yesu Kristo utaweza kuona kuwa Yesu alijibu swali hili kwa Upeo mpana na wa
hali ya juu ambao tutachukua Muda kuuchambua leo kwa kuzingatia mambo ya msingi
nay a muhimu yafuatayo:-
·
Amri iliyo kuu ni Upendo
·
Mpende Bwana Mungu wako kwa moyo wako wote, na
kwa roho yako yote, na kwa akili zako zote
·
Mpende jirani yako kama nafsi yako.
Amri iliyo kuu ni Upendo:-
Ni muhimu kwanza kufahamu kuwa
katika majibu ya Yesu kwa mwanasheria Yesu amekazia neno Upendo likitumika kote
kwa Mungu kwanza na kwa binadamu pia Kwa msingi huo ni muhimu kwetu kuchukua
Muda kutafakari kwanza maana ya Neno Upendo linalotajwa katika biblia
linamaanisha nini kabla ya kujifunza mambo mengine kwa undani:-
Kwa kawaida unapotaja neno la
kibiblia upendo, huna budi kukumbuka kuwa Biblia hususani agano jipya lililetwa
kwetu kwa lugha ya kiyunani, na kutokana na mantiki ya Kiswahili kuhusu neno
upendo na ya kiingereza kutokutosheleza aina ya upendo tunaotaka kuzungumza ni
muhimu kwetu kwanza kuzama katika lugha ya kiyunani na kuangalia maneno
yanayotumika kutofautisha upendo na maana zake, katika kiyunani unapotaja neno
Upendo kuna maneno manne yanayoelezea upendo kwa maana tofauti Kuna neno PHILEO,STORGE,EROS
na AGAPE au AGAPAO.
·
PHILEO
aina hii ya upedno kwa kiingereza tunaiita “Companionable love”yaani ni upendo wa Kirafiki, Ni upendo
unaojengeka kutokana na kushirikiana kuzungumza kukubaliana kupeana
zawadi,kuendana na kadhalika huu ni upendo wa kirafiki.
·
STORGE
aina hii ya upendo kwa kiingereza tunaiita “Natural affection love” yaani ni upendo unaotokana na kuweko kwa
undugu wa damu, unampenda mtu kwa sababu ni baba, mama, mwana, mjomba shangazi,
dadam kaka na kadhalika katika mahusiano ya kindugu na damu.
·
EROS
aina hii ya upendo kwa kiingereza tunaiita “Erotic love” yaani ni upendo unaotokana na mvuto wa kimapenzi, ni
upendo unaohusu jinsia tofauti na yako, unampenda mtu kwa sababu ya muonekano
wake , umbile lake na uzuri wake hii husababishwa na mvuto wa kimapenzi, body morphology
is concern Muonekana wa mwili au mvuto unahusika na upendo huu ni wa kihisia.
·
AGAPE aina
hii ya Upendo kwa kiingereza tunaiita “unconditional love” Yaani ni
upendo wenye kupitiliza mipaka ya kibinadamu, ni upendo ambao asili yake ni
Mungu ni upendo unaomtakia mema kila mmoja awe adui au ndugu upendo huuunapita
mipaka ya kawaida ya kibinadamu, hauangalii hali ya hewa, unampenda Mungu au
mtu bila kutarajia kitu kutoka kwake, bila kujali mtu huyo ni mwema au mbaya,
bila kujali ni wakati mzuri au mbaya, bila kujali ni wakati wa matatizo au raha
upendo huu unabaki vilevile na haubadilishwi na matukio, Mungu anapoamuru
kupendana au kumpenda Yeye katika maandiko anamaanisha upendo huu wa Agape.
Mpende Bwana Mungu wako kwa moyo wako wote, na kwa roho yako yote, na
kwa akili zako zote
Katika Mathayo 22:34-40 Mwanasheria wa kifarisayo alimuuliza Yesu swali la
muhimu sana ingawa ni kwa kusudi la kumjaribu, kusudi lao kuu sio kujua Yesu
anajua nini lakini wapate kuhukumu kuwa atasema nini kuhusu swala la kumpenda
Mungu, Mafarisayo walijifikiri kuwa wao wanampenda Mungu na kuwa wanashika amri
za Mungu huenda kuliko hata adui zao Masadukayo ambao Yesu alikuwa ametoka
kuzungumza nao punde na kuwashinda kwa hoja jambo ambalo mafarisayo
walilifurahia upeo na wakajifikiri kuwa wao ni wenye haki kwakuwa imani yao
inafanana na ile ya Kristo, Hata hivyo katika jibu hili la Kristo ujuzi wake na
ufahamu wake ulikuwa tofauti na mafarisayo wanavyo fikiri ukitafakari kwa kina
kuhusu Majibu ya Yesu kila mmoja atajiona kuwa bado kuna upungufu katika ukiri
wake kuwa anampenda Mungu
Unapoangalia maana ya upendo wa
Agape kwa Mungu na mkazo wa Yesu, kuhusu kumpenda Mungu kwa Moyo na kwa roho na
kwa akili au kwa nguvu hii ina maana wazi kabisa ya kuwa upendo wetu kwa Mungu
unapaswa kuwa upendo wa kweli na wa dhati, haupaswi kuwa upendo wa mdomoni tu
bali unapaswa kuwa wa kivitendo
1. Kumpenda
kwa moyo wetu wote kunamaanisha kuwa tuwe tayari kumfanya yeye kuwa namba moja,
kumjali na kumuwaza yeye kuliko jambo lingine kuwa tayari yamkini hata kupoteza
kila kitu cha thamani tulichonacho kwaajili yake, mafarisayo ukweli ni kuwa
walikuwa wakijifikiri kuwa wana haki na wanampenda sana Mungu lakini Yesu
alikuwa anawaona kama watu waliojaa ubinafsi na ambao hawakuwa tayari kuachia
kila walichonacho kwaajili ya wengine ili kumfuata Mungu, Ibrahimu alikuwa
tayari kumtoa mwanae wa Pekee Isaka kwaajili ya kumtii Mungu, lakini nani
katika binadamu anaweza kufanya tukio hilo labda washirikina peke yao
wanaotafuta utajiri kwa shetani, Kumpenda Mungu kwa moyo ni kuwa tayari
kuendelea kuambatana na Mungu hata kama kwa kufanya hivyo tunaweza kupata
hasara kubwa sana, unaendelea kushikamamana na Mungu tu awe amaekujibu maombi
au hajakujibu moyo wako uambatane naye
2. Kumpenda
Mungu kwa roho yako, hii biblia inazungumzia upendo ambao uko tayari kufa kutoa
roho yako kwaajili ya Mungu wako, hili sio swala Jespesi kwa Mafarisayo,
wayahudi na hata wakristo, ni baadhi tu ya waislamu wachache ambao wanauwezo wa
kujitoa muhanga na kupoteza roho zao kwaajili ya Mungu, wako pia mashujaa
wachache wa imani ambao wameweza kufanya ahivyo, Kumpenda Mungu kwa roho yako
yote maana yake ni kuwa tayari kuachilia kila kitu hata kama itagharimu uhai
wetu kwaajili yake.
3. Kumpenda
Mungu kwa akili zako zote, kwa kiingereza tunaweza kusema to submit the
intellect to his will, ni kuwa tayari kumpenda yeye na sheria zake zote, na
kuamua lolote katika mapezni yake bila kutumia akili zetu, kukubali kufuata
muongozo wake na kutokutenda lolote bila kumuuliza Yeye, daudi hakufanya lolote
bila kuuliza kutoka kwa Bwana, huku ni kujitoa kwa hiyari kiasi cha kukosa
maamuzi yako na kufuata maamuzi ya Mungu hii ni sadaka ya hali ya juu
4. Kwa
nguvu zako zote kama inavyoainishwa katika Marko hii humaanisha kwa roho yako
na kwa mwili wako kuwa tayari kumtumikia na hata kuvumilia kwaajili ya utukufu
wake kwa gharama yoyote.
Yesu anapozungumzia swala la
Kumpenda Mungu anazungumzia hali ya kuendelea kumtegemea na kumtumikia Mungu
bila kujali anatufanyia nini au hajatufanyia nini, Mungu anabaki kuwa Mungu,
awe amejibu maombi yetu awe ajajibu, awe ametupa mume au hajatupa, awe
ametupamnyumba awe hajatupa, awe ametupa gari ,awe hajatupa, awe ametuponya
magonjwa yetu awe ahajatuponya, awe ametupandiah cheo au hajatupandisha, awe
ametupa utajiri , au umasikini, awe ametupa chakula au njaa, awe ametuokoa na
mateso au hajatuokoa, awe amenipa watoto au ameninyima, awe ameniulia kipenzi change,
au amemponnya, awe ametupa maadui au hajatupa, awe ametupa ushindi au
tumeshindwa, awe ametuokoka au hajatuokoa, awe ametupa au maketupokonya lazima
Mungu abaki kuwa Mungu na ni lazima upendo wetu uendelee kuwepo kwake huu ndio
upendo wa agape, Upendo wetu kwa Mungu unapaswa kuendelea kuwepo kwa vile
ametupa zawadi ya wokovu, Mungu anatarajia tutampenda tu na hakuna sababu ya
kutokumpenda.Upendo wetu kwake lazima uendane na ukweli kuwa yeye mwenyewe alitupenda
upeo kiasi ambacho alimtoa mwana wake wa
pekee Yesu kufa kwaajili yetu Yohana
3:16, upendo wetu lazima ubebe imani kwake na kuonyesha kuwa tunamtegemea
katika hali zote ziwe njema ama mbaya, upendo wetu kwake haupaswi kuwa na
masharti, kama yeye mwenyewe alivyotupenda upeo bila sababu, uhusiano wetu na
Mungu ni wa Muhimu kiasi kwamba hauwezi kutenganishwa na jambo lolote, lazima
tukubali kuikataa dunia kwa gharama yoyote, ukweli wa upendo wetu kwa Mungu
utadhihirika kwa matukio ya kuwa tayari hata kufa kwaajili yake inakuwaje kama
yesu alikuwa tayari kufa kwaajili yetu? Sisi je hatuwezi kuwa tayari kufa
kwaajili yake? Huku ndio iujitoa kwa ngazi ya juu zaidi kwa Mungu Warumi 12:1-2, 1Wakoritho 6:20, 10:31
2Wakoritho 9:15, Efeso 4:30, 5:1-2 Wakolosai 3:12-17.
Mpende jirani yako kama nafsi yako.
Yesu katika kujibu swali la
farisayo tunajua wazi kuwa alinukuu Torati 6:4-5 na katika andiko hilo hakuna
agizo la Mpende jirani yako kama nafsi yako, Yesu alikuwa ameliongeza jambo
hilo kwa makusudi maalumu, kuhusu Mafarisayo kumpenda Mungu swala hilo halikuwa
na na mjadala wengi walijitahidi kushika sheria ya Mungu tangu utoto wao,
lakini ukweli ni kuwa kumpenda Mungu hakungeweza kukamilika kama hakuna
kumpenda Mwanadamu mwenzako kama nafsi yako, watu wengi leo wanakiri kuwa
wanampenda Mungu, lakini hawako tayari kuona maisha yaw engine yakiwa kama yao,
ubinafsi na uchoyo vimewajaa kiasi ambacho wao hujiweka daraja la juuu kabisa
na hawafurahii wengine kuwa kama wao, au kuwafanania, yesu aliwakumbusha
Mafarisayo na sisi kuwapenda wenzetu kama nafsi zetu,
Warumi 13: 8-10 “Msiwiwe na mtu cho chote, isipokuwa kupendana; kwa maana
ampendaye mwenzake ameitimiza sheria. Maana kule kusema, Usizini, Usiue,
Usiibe, Usitamani; na ikiwapo amri nyingine yo yote, inajumlishwa katika neno
hili, ya kwamba, Mpende jirani yako kama nafsi yako. Pendo halimfanyii jirani
neno baya; basi pendo ndilo utimilifu wa sheria”.
Mafundisho ya mitume yanaungana
na majibu ya Yesu kuhusu kuwapenda wenzetu kama nafsi zetu,watoto wote wa Mungu
wanapaswa kuwapenda watu kwa upendo wa agape, hali hiii ya kupenda ni lazima
ipite mipaka na kufikia kiwango cha kuwapenda hata wasiopendeka Biblia inatutaka
kuwapenda maadui Mathayo 5:43-15. “Mmesikia kwamba
imenenwa, Umpende jirani yako, na, Umchukie adui yako; lakini mimi nawaambia,
Wapendeni adui zenu, waombeeni wanaowaudhi, ili mpate kuwa wana wa Baba yenu
aliye mbinguni; maana yeye huwaangazia jua lake waovu na wema, huwanyeshea mvua
wenye haki na wasio haki”
Biblia inatufunulia wazi kuwa ni
Daudi, Yesu na Stefano amabo waliweza kufikia kiwango hiki cha kuwapenda na
hata kuwaombea adui zao, Mafarisayo waliwachukia adui zao, lakini pia walijawa
na ubinafsi kiasi ambacho wasingeliweza kwa vyovyote vile kusema wanampenda
mungu katika hali ya kuwa ni wabinafsi na wenye choyo.
Na mkuu wa Wajenzi mwenye Hekima
Rev. Innocent Kamote
Hakuna maoni:
Chapisha Maoni